Sayfa 2/4 İlkİlk 1234 SonSon
36 sonuçtan 11 ile 20 arası

Türkiyə Tarixinin Önəmli Şəxsiyyətləri

  1. #11
    Azeri.net Sevdalısı
    Üyelik tarihi
    Oct 2009
    Mesajlar
    2.189

    Re: Türkiyə Tarixinin Önəmli Şəxsiyyətləri

    III Osman

    --------------------------------------------------------------------------------

    Sultan III Osman (1754-1757)

    II Mustafanın oğludur. 1699-cu ildə anadan olub.

    13 dekabr 1754-ci ildə böyük qardaşı Sultan I Mahmudun vəfatından sonra taxta çıxdı.

    Sultan III Osmanın qısa sürən səltənət dövrəsi sülh və sakitlik içərisində keçdi. 1755-ci ildə Rus sərhədindəki bəzi hadisələr bu dövlətlə ixtilafa gətirib çıxaracaq kimi görünsə də, hər iki tərəf sülhü pozmadı. Misirdə Məmluklülerin üsyan hərəkətlər, qısa müddətdə yatırıldı. Sultan ayrıca hadisələrdə laqeydliyi görülənləri vəzifələrindən uzaqlaşdırıldı. Sədrəzəm Bahir Mustafa Paşanın yerinə Həkimoğlu Əli Paşa gətirildi.

    İran hərbləri səbəbindən dövlətin nüfuz boşluğundan istifadə edərək quldurluğa başlayan levedler, Anadoluda xalqa böyük əziyyətlər verirdilər. Bu qarışıqlıq III Osman dövründə daha da artdı. Sultan, Həkimoğlu Əli Paşanı onların üzərinə göndərərək şiddətlə cəzalandırdı.

    Sultan III Osman, hakimiyyətinin üçüncü ilində, 29 ktyabr 1757-ci ildə vəfat etdi.

  2. #12
    Azeri.net Sevdalısı
    Üyelik tarihi
    Oct 2009
    Mesajlar
    2.189

    Re: Türkiyə Tarixinin Önəmli Şəxsiyyətləri

    I Mahmud

    --------------------------------------------------------------------------------

    Sultan I Mahmud (1730-1754)

    II Mustafanın oğludur. 1696-cı ildə Ədirnə Sarayında anadan olub. III Əhmədin qiyamla səltənətdən endirilməsindən sonra, 2 oktyabr 1730-cu ildə taxta çıxdı. Sultan Mahmud səltənətənin ilk günlərində dövlətin əhəmiyyətli mövqelərini əllərinə keçirmiş olan üsyankar Xəlil və adamlarını şiddətlə cəzalandırdı. Beləcə İstanbulda təhlükəsizlik və asayişi təmin etdikdən sonra, əmisi zamanında başlayan İran hərbləriylə məşğul olmaq imkanını tapdı. 30 iyul 1731-ci ildə Kirmanşah alındı. 15 sentyabrda Kurican səhrasında İran qüvvələri məğrubiyyətə uğradıldı. Urmiyə və Təbriz ələ keçirildi. İran Şahının sülh istəməsi nəticəsində Yanvar1732-ci ildə Əhməd Paşa andlaşması imzalandı. Buna görə Araz çayı iki dövlət arasında hüdud qəbul edilərək, Rəvan, Gəncə, Naxçivan, Bitlis, Şirvan və Dağıstan Osmanlılara, Təbriz, Kirmanşah, Həmədan, Luristan və Ərdələn əyalətləri isə İrana qaldı. Ancaq 1733-cü ildə İranda iqtidarı ələ keçərən Nadir Şah, Osmanlıların əlinə keçən bölgələri geri almaq üçün təkrar döyüşə başladı. 1735-ci ildə Arpaçayda edilən müharibəni Osmanlılar itirdi. Gəncə, Tiflis və Rəvan İranın əlinə keçdi. Osmanlı Dövlətinin şərqdə İran ilə mübarizəsini fürsət bilən Avstriya və Rusiya da iki cəbhədən hərəkətə keçdilər. Azak qalasını ələ keçərə ruslar, Gözleve, Kılburun və Urkapını da işğal etdilər. 12 iyul 1737-ci ildə hərəkətə keçən Avstriya ordusu isə, Bosniya, Serbiya və Əflaka girdi. Bu məğlubiyyətlər Sultan Mahmudı son dərəcə üzdü. Sədarətə gətirdiyi Muhsinzadə Abdullah Paşanı Rusiya üzərinə, Həkimoğlu Əli Paşanı da Avstriya üzərinə səfərə göndərdi. Muhsinzadə sürətli bir hərəkətlə Özü və Kılburun qalalarını ələ keiərərkən, Həkimoğlu Əli Paşa isə Banyalukanı əhatə edən Avstriya qüvvələrinə böyük bir zərbə endirdi. Döyüşdə Avstriya qüvvələrinin əsgər zayiatı 60 minə çatdı. Həkimoğlu Paşanın bu zəfəri İstanbulda böyük bir sevincə gətirib çıxardı. Bu zəfərlər üzərinə Avstriya və Rusiya barış istəmək məcburiyyətində qaldı. Nəhayət 18 sentyabr 1739-cu ildə Belqrad andlaşmasıyla Avstriya ilə Tuna və Sova çayları hüdud kəsildi. Rusiya isə Azak qalasında donanma saxlaya bilməyəcəkdi. Avropa dövlətləriylə razılaşmalar təmin edən I Mahmud, yenidən İran üzərinə döndü. Nadir Şah, bu vəziyyət qarşısında Osmanlılarla Sıxarı Şirin andlaşması ilə sülh bağlamağa məcbur oldu(1746).

    Çətin bir dövrdə sultan olmasına baxmayaraq ölkə içində və xaricində dincliyi təmin edən, Osmanlı Dövlətinə əzəmət dövrü yaşadan I Mahmud, 13 dekabr 1754-ci ildə xəstəliyinə baxmayaraq çıxdığı Cümə namazından dönərkən, Dəmirqapıda at kürəyində vəfat etdi.

  3. #13
    Azeri.net Sevdalısı
    Üyelik tarihi
    Oct 2009
    Mesajlar
    2.189

    Re: Türkiyə Tarixinin Önəmli Şəxsiyyətləri

    III Əhməd

    --------------------------------------------------------------------------------

    Sultan III Əhməd (1703-1730)

    IV Mehmedin oğludur. 1673-cü ildə anadan olub. 22 avqust 1703-cü ildə Ədirnədə taxta çıxdığı zaman, 30 yaşının içində idi. Sultan Əhməd əvvəlcə 1703-cü ildə Ədirnə hadisəsində üsyan çıxaranları tək-tək cəzalandırdı. Dövlətin daxili işlərini düzəltdi. 1711-ci ildədə İsveç kralı XII Şarl (Dəmirbaş) ruslara məğlub olub, Osmanlılara aid Ozi qalasına sığındıqda, ruslar Türk sərhədini pozdular. Osmanlı dövləti Rusiyaya hərb elan etdi. Aprel 1711-ci ildə Baltaçı Məmməd Paşa əmrindəki Osmanlı ordusu Çar ordusunu Prut çayı kənarında qarşıladısa, yeniçərilərin artan itaəttsizliyi səbəbindən müqvəffəqiyyət qazana bilmədi. Nəticədə Osmanlılara təslimi şərtiylə sülh imzalandı. Ancaq Ruslar andlaşma şərtlərini yerinə yetirmədilər. Sultan Əhmədin Osmanlı Ordusunun təkrar hücuma keçməsindən sonra, Çar andlaşmaya riayət etmək məcburiyyətində qaldı və səfərdən imtina edildi. Əli Paşa 1714-cü ildə qaradağlıların üsyan etməsi üzərinə Bənövşəyiyə səfərinə çıxdı və Karlofça andlaşmasıyla Venediklere keçən bütün qalaları bir-bir fəth etdi. Osmanlıların zəfərindən narahatlığa düşən Alman Avstriya İmperatorluğu bu fəthləri tanımadığını bildirdi. Bu vəziyyət iki dövlət arasında hərbə gətirib çıxardı. 1716-cı ildə Petervaradında edilən sagvaşı Osmanlıların üstün bir vəziyyətdə ikən, döyüşün ən şiddətli anında Sədrəzəm Kürəkən Əli Paşanın vurularaq şəhid düşməsi səbəbindən məğlub oldular. Bu məğlubiyyətin sonunda imzalanan Pasarofça andlaşmasıyla Belqrad və Semendre Avstriyada qalmaq üzrə Sova çayı sərhəd qəbul edildi. III Əhməd Xan əlli il davam edən döyüşlər sonunda köhnələn ordunu qüvvətləndirmək, ölkə üçün dincliyi təmin etmək, abadlıq fəaliyyətlərinə sürət vermək, beləcə dövləti ən yüksək səviyyəyə çıxarmaq istəyirdi. Bu dövrədə İran ilə edilən döyüşlər sonunda Gəncə, Naxçıvan, Xoy, Salman, Kirmanşah və Nihavənd kimi şəhərlər fəth edildi. 1730-cu ildə Müdirə Xəlil adlı şəxs ətrafına yığdığı adamlarla üsyan etdi. Yeniçərilərin də hadisələrə qoşulması üsyanın böyüməsinə səbəb oldu. İbrahim Paşa, iki kürəkəni ilə boğularaq öldürüldü. Artıq qan tökülməsini istəməyən sultan Üçüncü Əhməd, 2 oktyabr 1730-cu ildə taxtı bir çox nəsihətlə qardaşı oğlu Mahmuda təslim etdi.

    Səltənətdən çəkildikdən sonra elm və ibadətlə məşğul olan Sultan Əhməd , 1 iyul 1736-ci ildə, 63 yaşında ikən vəfat etdi.

  4. #14
    Azeri.net Sevdalısı
    Üyelik tarihi
    Oct 2009
    Mesajlar
    2.189

    Re: Türkiyə Tarixinin Önəmli Şəxsiyyətləri

    II Mustafa

    --------------------------------------------------------------------------------

    Sultan II Mustafa (1695-1703)

    IV Mehmedin oğludur. 1664-cü ildə İstanbulda anadan olub. Əmisi II Əhmədin 6 fevral 1695-ci ildə vəfatından sonra 31 yaşında taxta çıxdı. Gənc Sultan çalışqan və vətən sevgisiylə dolu idi. Sultan Mustafa, Qanuni Sultan Süleyman kimi şəxsən ordusunun başında səfərə çıxmaq istəyirdi. Dövlət adamları Sultanın səfərə çıxması üzündən böyük xərclər lazım olacağını və zəfər qazanmadıqda adının məğlub bir hökmdara çıxacağını bildirdilər. Sultan Mustafa; " Mənə xəzinə lazım dəyil. Quru çörək yeyərəm. Vucudumu din uğruna fəda edərəm. Hər nə məşəqqət ərz olunsa səbr edərəm və dözərəm. Xidmətimi başa çatdırmıyınca səfərdən dönməm" deyərək qəti qərarını bildirdi. Nəhayət 30 avqust 1695-ci ildə Sultan Mustafa Avstriya işğalındakı Macarıstanı qurtarmaq üçün ilk səfərinə çıxdı. 9 sentyabrda Lipva qalasını alındı. 22 sentyabrda Lagos qalası yaxınında Temes suyu kənarında olan Avstriya ordusunu məğrubiyyətə uğratdı. Lagos Osmanlıların əlinə keçdi. Bu vaxt ordunun ikinci bir qoluda Sabeş qalasını zəbt etdi. II Mustafa ordunun başında İstanbula döndü. xalq bu böyük zəfər üçün şənliklər etdi. Sultan, Avstriya üzrinə ikinci səfərinə 20 aprel 1696-cı ildə çıxdı. Osmanlı ordusu Belqrada çatdığında düşmən qüvvtlərinin Temeşvarı muhasirə altına aldığı xəbəri gəldi. Osmanlı ordusu, düşməni Olaş suyu kənarında yaxaladı. Edilən müharibədə Avstriyalılar məğlub oldu. Əmrləri döyüşdə öldü. Sultan, Avstriyaya son və qəti bir zərbənin vurulması üçün geniş bir səfərin hazırlayırdı. Ancaq 17 iyun 1677-ci ildə bu məqsədlə edilən səfərdə, sədrəzəm Məmməd Paşa ilə Böyük Cəfər Paşanın Sultanı səhv yola çəkmələri Zente məğrubiyyətinə səbəb oldu. Bu arada Venedik, Rusuya və Lehistan birlikdə də hücuma keçdilər. Padşah sülh istəmək məcburiyyətində qaldı. Uzun görüşmələrin sonunda imzalanan Karlofça andlaşmasıyla (1699) Ərdəl və Mcaristanın böyük hissəsi Osmanlılar əlindən çıxdı. Azak qalası Ruslara qaldı. Xəncəri tərəfindən, Ukranya və Podolya əyalətlərinin isə Lehistan götürdü. Bu geniş torpaq parçalarının Osmanlılar əlindən çıxmasının izləri çox dərin oldu. Osmanlılarının ədalətli idarəsinindən ayrılmaq istəməyən 1400 macar ailəsi göz yaşları içərisində Türk torpaqlarına köçdülər. Sultan Mustafa Karlofça andlaşmasından sonra islahatlar aparmağa başladı. Donanmada kalyon sisteminə keçildi. Ayrıca bir qanunnamə elan edildi. Bəzi dövlət adamlarının təhriki ilə başlayan qiyam sonunda Sultam Mustafa 22 avqust 1703-cü ildə taxtdan endirildi. Xəstəliyi ilə döyüşən olan Sultan, nəhayət 20 dekabr 1703-cü ildə vəfat etdi.

  5. #15
    Azeri.net Sevdalısı
    Üyelik tarihi
    Oct 2009
    Mesajlar
    2.189

    Re: Türkiyə Tarixinin Önəmli Şəxsiyyətləri

    II Əhməd

    --------------------------------------------------------------------------------

    Sultan II Əhməd (1691-1695)

    Sultan İbrahimin oğludur. 1643-cü ildə anadan olub. 21 İyun 1691 də taxta çıxdığı zaman 49 yaşında idi. Sultan II Əhməd, taxta çıxdıqdan sonra ilk olaraq, Avstriya üzərinə gedən Sərdar Fazıl Mustafa Paşaya fərman göndərərək sədarətinin və səfərin iddiamını dilədi. Fazıl Mustafa Paşa, 20 iyulda Belqradaya çatan Osmanlı Ordusunu, Krım qüvvələrinin gəlməsini gözləmədən və hərb məclisinin qərarına zidd olaraq Petervaradin önlərində olan Avstriya Ordusu üzərinə apardı. Şiddətli keçən hərbin ilk anlarında Osmanlı Ordusu üstün vəziyyətdə ikən sərdarın vurularaq şəhid düşməsi səbəbindən, vəziyyət Osmanlılar əleyhinə döndü. Beləcə Salankamen döyüşü uduzuldu. Bu döyüşdə tarixçilərin, alim, dindar, alicənab, ağır və ədalətli bir kimsə olaraq səciyyələndirdikləri, yaxşı bir dövlət adamı və komandır olan Fazıl Mustafa Paşanın şəhid düşməsi, Osmanlılar üçün ən böyük itkin olmuşdur. Salankamen məğlubiyyətindən sonra, Lipva və Varat qalaları Avstriyalılar tərəfindən işğal olundu. Vəziyyəti uyğun görən Lehistan qüvvətləri Kameniçe qalasını muhasirə edib, İsakçı ətrafına qədər gəldilər. 1693-cü ildə Avstriyalılar Əflak və Boqdana təkrar hücuma başladılar. Yanovanı işğal edən düşmən qüvvətləri, Belqradı muhasirə etdilər. Ancaq sədrəzəm Bozoklu Mustafa Paşa sürətlə gələrək Yanovanı aldı və və Belqradı muhasirədən qurtardı. Osmanlı Ordusunun müvəffəqiyyətlərinə baxmayaraq Avstriyalıların hücumları bitmək bilmirdi. Venedik donanması Saqqız adasını işğal etdi. 1695-ci ilin ilk günlərində İstanbuldan hərəkət edən Osmanlı donanması, Hüseyn Paşanın böyük qəhrəmanlığı sayəsində Saqqız boğazındakı Qoyun adaları ətrafında Venedik donanmasına böyük tələfat verdi. Venedikli admiral, gəmisiylə birlikdə suda batdı. Qoyun adaları zəfərindən sonra, Türk donanması Saqqıza əsgər çıxarıb, ələ keçərdi. Ancaq Sultan II Əhməd Saqqızın fəth xəbərini bilmədən 6 fevral 1695-ci ildə, əlli iki yaşında Ədirnədə həyata gözlərini yumdu.

  6. #16
    Azeri.net Sevdalısı
    Üyelik tarihi
    Oct 2009
    Mesajlar
    2.189

    Re: Türkiyə Tarixinin Önəmli Şəxsiyyətləri

    II Süleyman

    --------------------------------------------------------------------------------

    Sultan II Süleyman (1687-1691)

    Sultan İbrahimin oğludur. 1642-ci ildə anadan olub. IV Mehmedion taxtdan endirilməsi üzərinə, 8 Noyabr 1687-ci ildə Osmanlı Sultanı oldu. Sultan II Süleyman, taxta çıxdığı zaman, Osmanlı ordularında Vyana məğrubiyyəti ilə başlayan torpaq itkisi davam edirdi. Venedik, Bənövşəyiyə yarımadasını işğal etmiş, Avstriya, Uyvar və Estergonun ardından 160 illik Türk yurdu Buduna girmişdi. Macarıstanda Türk hakimiyyəti sona çatmaq üzrə idi. Dövlətin düşdüyü məğlubiyyətlər xəzinə gəlirinə mənfi təsirlər edir və Anadoludakı quldurluq hərəkətlərini qızışdırırdı. Dövlət içindəki qarışıqlıqlar və Macarıstanın, Belqradın əldən çıxması Sultan II Süleymanı çox üzdü. Əmr dinləməyən və bir çox qalanın düşməsinə səbəb olan Osman Paşanın qətlinə fətva verildi. Avstriya cəbhəsi sərdarlığına Rəcəb Paşa təyin edildi. Sultan, ordunun başında Ədirnədən Sofiyaya qədər gəldi və hərəkatı şəxsən buradan idarə etməyə başladı. Tuna kənarında Qladova və Orsova qalalarını düşməndən geri alındı, Vişeqradı muhasara edən on iki minlik ordu Avstriya qüvvələrini məğrubiyyətə uğratdı. 1689-cu ildə Fazıl Mustafa Paşanın sədarətə gətirilməsinin ordu üzərindəki təsiri çox müsbət oldu. Mustafa Paşa ilk iş olaraq bir ədalətnamə nəşr edərək məmləkətin ümumi əhvalını yoluna qoydu. Gördüyü təcili tədbirlərlə xəzinəyə illik 4000 kisə fazka pul təmin etdi. Ordunu intizamlı və intizamlı bir hala gətirdi. Fazıl Mustafa Paşa, 1690-cı ildə Avstriya səfərində düşmən qüvvətlərini məğlub edərək Musa şkivi və Niş şəhərini aldı. Osmanlı Dövlətinin qərbdə ən əhəmiyyətli sərhəd qalası olan Belqradı altı günlik bir mühasirədən sonra fəth etdi. Bu zəfərlər Osmanlı ölkəsində böyük sevincə səbəb oldu.

    II Süleyman, 22 iyun 1691-ci İstanbula yaxın Yonca bulaq ətrafında vəfat etdi.

  7. #17
    Azeri.net Sevdalısı
    Üyelik tarihi
    Oct 2009
    Mesajlar
    2.189

    Re: Türkiyə Tarixinin Önəmli Şəxsiyyətləri

    IV Mehmet

    --------------------------------------------------------------------------------

    Sultan IV Mehmed (1648-1687)

    I İbrahimin oğludur. Atası İbrahim üsyankarlar tərəfindən taxtdan endiridikdən sonra 8 avqust 1648-ci ildə sultan oldu. Bu sırada yeddi yaşında idi. Təhsil və təliminə səltənəti zamanında da davam etdi. Sultan IV Mehmetin uşaqlığından istifadə edən dövlət addımlarındakı kəslər, idarədə daha çox söz sahibi ola bilmək üçün mübarizələrə başladılar. Bu vəziyyət zaman zaman üsyanların çıxmasına və dövlət işlərinin pozulmasına səbəb oldu. Xəzinə boşaldı. 1652-ci ildə sədrəzəmliyə gətirilən Tarhuncu Əhməd Paşa ilk olaraq maliyyə çətinliyi önləmək üçün tədbirlər gördü. Ancaq xərclərin qısılması bəzi dövlət məmurlarının xoşuna gəlmədi və müxtəlif böhtanlarla Tarhuncunu vəzifədən uzaqlaşdırdılar. 1654-ci ildə Quru Murad Paşa əmrindəki Osmanlı donanması, Çanaqqala boğazı çıxışında Venedik donanmasını məğlub etdi. Bu sırada maliyyə çətinliyi önləmək üçün, pul paylanmasının azlığı, yeniçərilərin qiyamına gətirib çıxardı. Sonda saray ağaları edam edildi Mərkəzdəki bu qarışıqlıqlar Anadoluya və ölkənin digər əyalətlərinə də sıçradı. Venedik qarşısında Osmanlı donanması məğrubiyyətə uğradı. Venedikliler Bozcaada və Limni kimi əsgəri əhəmiyyəti çox olan adaları əhatə edərək ələ keçirdilər. Sultan, 1656-cı ildə, bu müvəffəqiyyətsizliklər üstündə sədrəzəm Boynuəyri Məmməd Paşanın yerinə böyük səlahiyyətlərlə təcrübəli vəzir Körpülü Məmməd Paşanı təyin etdi. Körpülü Məmməd Paşanın ilk işi İstanbulda asayişi təmin etmək oldu. Daha sonra donanmanı gücləndirərək Bozcaada və Limnini geri aldı. 1658-ci ildə Ərdəl üsyanını yatırtdı və Yanova qalasını fəth etdi. Növbəti il Anadoluda Abaza Həsən Paşa qiyamını yatırtdı. Məmməd Paşanın 30 oktyabr 1661-ci ildə vəfatından sonra yerinə oğulu Fazıl Əhməd Paşa gətirildi. 1663-cü ildə Avstriya səfərinə çıxan Əhməd Paşa, Uyvar və Yanıkkaleni fəth etdi. İki dövlət arasında Vasvar andlaşması imzalandı. 1672-ci ildə Lehistan səfərinə çıxan IV Mehmed, Belgrada qədər gəldi. Fazıl Əhməd Paşa bu səfərdə Podolya ilə Ukraynanın fəthini reallaşdırdı və bu səfər əsnasında xəstələnərək vəfat etdi. Yerinə Merzifonlu Quru Mustafa Paşa keçdi(1676). 1678-ci ildə Rus səfərinə çıxan Mustafa Paşa, Çehrin qalasını geri aldı. Ertəsi il Sultan ordusunun başında şəxsən ikinci səfərə çıxdı. Ancaq Rusların barış istəmələri üzərinə Bağçasarayda andlaşma imzalandı.

    IV Mehmed dövrünün ən əhəmiyyətli siyasi hadisəsi Vyana mühasirəsidir. Şiddətlə cərəyan edən muhasirə müvəffəqiyyətsizliklə nəticələndi və Quru Mustafa Paşa vəzifəsindən alınaraq yerinə İbrahim Paşa gətirildi.

    Vyana məğrubiyyətindən sonra Avstriya, Venedik, Lehistan orduları ümumi hücuma keçərək Macarıstan torpaqlarını, Buduni, Dalmaçyakıyılarını, Patras, Korent və İnebahtı kimi əhəmiyyətli qalaları zəbt etdilər. Bu hadisələr əsnasında ordu da üsyanlar baş verdi və Sultan IV Mehmet 8 noyabr 1687-ci ildə taxtdan endirilərək yerinə qardaşı Süleyman gətirildi. Bundan sonra Ədirnədəki sarayını iqamət edən Mehmet, 6 yanvar 1693-cü ildə vəfat etdi.

  8. #18
    Azeri.net Sevdalısı
    Üyelik tarihi
    Oct 2009
    Mesajlar
    2.189

    Re: Türkiyə Tarixinin Önəmli Şəxsiyyətləri

    I İbrahim

    --------------------------------------------------------------------------------

    Sultan I İbrahim (1640-1648)

    I Əhmədin oğludur. 1615-ci ildə anadan olub. Böyük qardaşının gənc yaşda ölümünə heç cür inana bilmədi. Sultan olduğunu bildirən anasına və paşalara: "Allahu təala padşah qardaşımızın ömürünü uzun etsin. Bizə sultanlıq lazım deyil. Padşah qardaşımızın ömürünə duaçıyıq." dedi. Ancaq anası və dövlət adamlarının israrı ilə böyük qardaşı sultan IV Muradın naşını gördükdən sonra taxt otağına keçdi. "Əlhəmdülillah. Ya Rəbbi! Mənim kimi zəif bir qulunu bu mövqeyə layiq gördün. Səltənət günlərimdə millətimi xoş hal et və bir-birimizdən hoşnud et" deyə dua edərək 9 fevral 1640-cı il tarixdə taxta oturdu.

    Sultan İbrahimin taxta keçdinin ilk ilində Mirgünoğlu hadisəsi baş verdi. IV Muradın İran səfəri əsnasında Rəvan qalası komandiri olan Əmr Mirgünoğlu, qalanın fəthindən sonra bağışlanılaraq Əmircanda oturmasına icazə verilmişdi. Səfeh, ayaş və əxlaqsız bir kimsə olan Mirgünoğlu, Sultan IV Muradın ölümünü fürsət bilərək bölücü və dağıdıcı təbliğatlar ilə müsəlmanları aldatmağa başladı. Bu fəaliyyətləri üzərinə Sultan İbrahim yerində bir qərarla onu edam etdirdi. Hürufilər və mülhidlər, bundan ötəri Sultan İbrahimə düşmən oldular. Müxtəlif böhtanlarda atdılar. Bu yalana və uydurma hekayələrə inananlar bu müsəlman Türk sultanına bilməyərək dəli deyə böhtan atmaqdadırlar.

    İbrahim bundan sonra xarici məsələlərilə maraqlanmağa başladı. 1637-ci ildə Ruslar tərəfindən işğal olunan Azak qalası üzərinə bir ordu göndərdi. Ruslar qalanı təslim etdilər. 1641-ci ildə Osmanlılar Bavyera içlərinə qədər irəlilədi. Şimal Bavyeradakı bəzi qəsəbələr Osmanlı hakimiyyətini qəbul etdilər. İmperator Ferdinand Osmanlı fəthlərini qəbul edərək Zitvatoruk andlaşmasını yenilətməyə müvəffəq oldu.

    Digər tərəfdən Malta Saint-Jean cəngavərlərinin fürsət tapdıqca Türk ticarət gəmilərinə hücum etmələri üzündən, Sultan İbrahim onların ən böyük sığınacağı olan Krit adasının fəthini əmr etdi. 20 İyun 1645-ci ildə Saqqız adasından dənizə daxil olan Osmanlı donanması, 17 iyulda Xana limanını fəth etdi. Xananın Osmanlılar tərəfindən fəthi, Avropada böyük əks səda oyatdı. Almaniya və İtaliya, əsgər göndərərək Venedikə kömək etmək qərarı aldı. Bu sırada Xana mühafizəsinə gətirilən dəli Hüseyn Paşa, hərəkata davamla Resmo qalasını ələ keçirdi.

    1647-ci ildə Quru Musa Paşanın ölümü ilə Sədarət mövqeyinə gətirilən Həzar-pare Əhməd Paşanın diqqətsiz və ədalətsiz davranışları əleyhdə böyük üsyanı özü ilə gətirdi. Bu vaxt hürufilərin Sultan İbrahim əleyhinə etdikləri böhtanlar da hədəfinə çatmışdı. Necə ki Həzar-pare Əhməd Paşa əleyhinə olaraq başlayan üsyan, Sultan İbrahimin də taxtdan endirilməsiylə nəticələndi. Taxta oğulu IV Mehmed çıxarıldı. Sultan İbrahim həyatda rahat yaşaya bilməyəcəyi səbəbindən, 18 avqust 1648-ci il tarixdə özünü şəhid etdirdi.

  9. #19
    Azeri.net Sevdalısı
    Üyelik tarihi
    Oct 2009
    Mesajlar
    2.189

    Re: Türkiyə Tarixinin Önəmli Şəxsiyyətləri

    IV Murad

    --------------------------------------------------------------------------------

    Sultan IV Murad (1623-1640)

    I Əhmədin oğludur. 1642-ci ildə İstanbulda anadan olub. Hələ on bir yaşında ikən 10 sentyabr 1623-cü ildə Osmanlı taxtına çıxdı.

    IV Murad hökmdarlığının ilk illərində itirilən torpaqları geri almaq istədi. 1634-cü ilin baharında Lehistan səfərinə çıxdı və Lehistan dərhal Sultanın şərtlərini qəbul edərək bir müqavilə bağlamağa müvəffəq oldular. 1635-ci ildə İran səfərinə çıxan Sultan, Rəvan və Hoy qalalarını aldıqdan sonra, Təbrizə girdi. Növbəti il ən böyük arzusu olan Bağdadın fəthi üçün təkrar İran üzərinə səfərə çıxdı. Şəhər əhatə edilərkən, Sultana İmamı əzəmin türbəsini ziyarət etmək təklif edildikdə; "Bağdad, pozğunların murdar ayaqlarıyla çirklənərkən, gedib o uca imamı ziyarətdən həya edərəm" cavabını verdi. Şiddətlə cərəyan edən vuruşmalar sonunda müharibənin 39-cu günü Bağdad fəth edildi. Müsəlmanların ən mübarək mövqelərindən olan İmamı əzəminn türbəsini ziyarət edən Sultan, qurbanlar kəsdirib, içərisini ipək xalçalar, qiymətli şallar və qızıl, gümüş şamlarla bəzətdirdi. Növbəti il İranla Sıxarı Şirin andlaşması imzalanmış və bu andlaşma kiçik dəyişikliklərlə günümüzə qədər davam etmişdir.

    Sultan IV Murad, İran səfərinin üzərindən çox keçmədən daha əvvəl tutmuş olduğu Damla xəstəliyindən xilas ola bilməyərək 8-9 fevral 1640-cı ildə, 28 yaşında ikən vəfat etdi.

  10. #20
    Azeri.net Sevdalısı
    Üyelik tarihi
    Oct 2009
    Mesajlar
    2.189

    Re: Türkiyə Tarixinin Önəmli Şəxsiyyətləri

    II Osman

    --------------------------------------------------------------------------------

    Sultan II Gənc Osman (1618-1622)

    I Əhmədin oğludur. 1604-cü ildə İstanbulda anadan olub.

    26 fevral 1618 günü atasının yerinə taxta keçən əmisi I Mustafanın taxtı buraxmağa məcbur olması səbəbindən Osmanlı sultanı oldu.

    II Osmanın taxta çıxışının ilk aylarında İran ilə barış andlaşması imzalanaraq hərbə son verildi. Beləcə şərq sərhədini təhlükəsizliyini təmin edən Gənc Osmanın hədəfi məmləkəti 1617-ci ildən bəri məşğul edən Lehistan məsələsini həll etmək idi. Bu sırada Boğdan başçısı Gratiani də Osmanlıya qarşı çıxmışdır. Gratiani Lehistana sığındı və böyük dəstək gördü. Bu dövlətdən aldığı 50-60 minlik bir qoşunla Osmanlı torpaqlarına hücum etdi. Ancaq Özü bəylərbəyi olan İskəndər Paşa, sürətlə hərəkətə keçib bu qüvvətləri Dövrlə çayını keçərkən məhv etdi. Düşmən ordusundan 120 top qənimət olaraq alındı.

    Sultan Osman, Lehistanı ələ keçirib, Baltik dənizinə çıxmaq, orada bir donanma quraraq, Atlas Okeanına keçib Avropa xristianlığını, həm Aralıq dənizi, həm okean donanmalarıyla mühasirəyə almaq məqsədiylə 21 may 1621-ci ildə Cümə namazı etdikdən sonra səfərə çıxdı. 01 sentyabr 1621-ci ildə Hotin önünə çatdı və qala dərhal mühasirəyə alındı. Ancaq 35 gün davam edən müharibələrdə qala bir neçə dəfə alınma vəziyyətinə gəldisə də yeniçərilərin itaətsizliyi və dövlət adamları arasındakı çarpışma, qəti nəticənin əldə edilməsinə mane oldu. Ancaq nogay tatarlarının bəyi Kantəmir Mirzə ilə Krım xanının oğlu Nurəddin, Lehistan içlərinə qədər gedərək, bir çox qənimətlərlə geri döndülər. Qış mövsümünün gəlməsilə Lehistanla barış edilərək geri döndü.

    Lehistan səfərində tam müvəffəqiyyət əldə edə bilməyən Sultan, bəzi islahatlar etmək istəyirdi. O, padşahın əmrlərinə itaət edən bir ordu qurmaq istəyirdi. Eyni zamanda sarayda da əsaslı dəyişikliklər barədə düşünürdü. Ancaq onun bu islahat fikirlərinə qarşı çıxanlar oldu. Sultanın getmə arzusunu bəhanə edən yeniçərilərlə sipahilər qiyam qaldırdılar. Əvvəlcə Sultanın həccə getməkdən imtina etməsi istəyiylə başladılan üsyan, daha sonra bəzi dövlət adamlarının kəlləsinin istənməsiylə böyüdü. Nəticədə Sultan Mustafanın ikinci dəfə taxta keçirilməsiylə sona çatdı.

    Üsyan əsnasında Sultan Osmanı ələ keçirənlər ağır və pis sözlərlə Orta Məscidə apararaq orada həbs etdilər. Gənc padşahın məruz qaldığı təhqirin həddi hesabı yox idi. II Osman Xana qarşı vəziri əzəm Davud Paşanın tərtibiylə on bir cəllad hücum etdi. Gənc Osman, güclü qüvvətli olduğundan bunlarla uzun müddət çarpışdı, lakin içlərindən birinin çiyininə vurduğu bir balta zərbəsi ilə yerə yıxıldı və boğularaq şəhid edildi. (20 may 1622).

Sayfa 2/4 İlkİlk 1234 SonSon

Yer imleri

Yetkileriniz

  • Konu Acma Yetkiniz Yok
  • Cevap Yazma Yetkiniz Yok
  • Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
  • Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok
  •  

Search Engine Optimization by vBSEO 3.6.1 ©2011, Crawlability, Inc.