Sovyet Rusya'nın dağılmasıyla Orta Asya'da bir Türk varlığı ortaya çıkmış ve Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinin kurulmasıyla bu varlık ispatlanmıştır. Bu gün ise Orta Asya Türk Cumhuriyetleri gelişme hızları ve doğal kaynaklarıyla yavaş yavaş dünya devlerinin göz bebeği olma yolundadır. Geçtiğimiz sene Kazakistan'ın bu sene ise Azerbaycan Cumhuriyeti'nin yaklaşık yüzde 20 büyüme hızıyla dünya ülkeleri ilerleme raporunda birinci sırayı almaları bir kez daha dikkatleri bu coğrafyaya çekmiştir.
Bu ülkelere din dil ve ırk bağıyla bağlı olan Türkiyeli iş adamları ve öğrenciler için de bu ülkeler son yılların yükselen yıldızı olmuştur. Özellikle Azerbaycan'da 2004-2005 eğitim yılında 3500 Türkiyeli öğrenci lisans eğitimi almaktayken bu sayı 2005-2006 eğitim yılında 5000 öğrenciye ulaşmıştır. Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de yaklaşık 60.000 Türkiye Vatandaşı bulunmaktadır ve bu durumda Azerbaycan için küçük Türkiye tabiri de yanlış olmaz sanırım. Durum Kazakistan ve Kırgızistan içinde pek farklı değildir.
Neden Orta Asya'da Eğitim?
Bu soruyu bundan 4 yıl önce sorsaydık üniversite hayallerini ertelemek istemeyen ve ÖSS'de düşük puan alan öğrencilerden epeyce bahsetmek zorunda kalırdık sanırım. Ancak üniversite okuma şansının ülkemizde gittikçe azalması, Orta Asya cumhuriyetlerine talebi arttırmış, bu da Orta Asya puanlarının hiç beklenmedik şekilde artmasına sebeb olmuştur.
Bu sene Azerbaycan'a en son giren Türk öğrenci, Türkiye'de yaklaşık yüzde 40'lık dilimin içindedir. Aynı zamanda bu ülkelerde eğitimin genellikle Rusça yapılması, en azından bir sene Rusça hazırlık eğitimi verilmesi ve halen halkın önemli bölümünün günlük hayatında Rus Dilini konuşması ve bununda öğrencilere Rusça'yı konuşarak ve kolay öğrenme imkanı vermesi bu ülkelerin tercih sebebleri arasındadır.
Bu ülkeler Türkiye şartlarına göre oldukça ucuzdur. Örneğin Kırgızistan'da öğrenci yurtlarının aylık ücreti 5 dolar civarındadır. Azerbaycan'da ise evler içindeki eşyalarla beraber kiralanmakta kiraları ise 200 ile 400 dolar arasında değişmektedir. Kazakistan'da eğitim veren Ahmet Yesevi Üniversitesi için ÖSS de başarılı olmak yetmemekte, aynı zamanda sözlü mülakatta da başarı şartı aranmaktadır. Söz konusu ülkelerdeki gelişme hızı ise gelecekte bu ülkeri ve şivelerini bilen öğrenciler için bir şans olabilir.
Bu okullarda okumayı düşünen öğrencilerin ilk korkusu ise okullarda ve devlet kurumlarında rüşvetçi bir sistemin işleyişidir. Ancak bu konunun çözümü yolunda oldukça hızlı mesafe alındığını söylemeliyim. Özellikle Azerbaycan'da polis maaşlarına yüzde 700 lük zam (yanlış okumadınız yüzde 700) yapılmış olması bu yoldaki ilk iyi işaretlerden biri. Aynı zamanda öğretmenler ile üniversite öğretim elemanlarının maaşlarında önemli oranda iyileştirmeye gidildiğini hatırlatmalıyım. Bu gelişmelerin, Azerbaycan'daki rüşvet sorununu ciddi ölçüde hafifleteceğini düşünüyorum.
Kısaca Orta Asya Türk Cumhuriyetleri, gittikçe iyileşen hayat standartları Türkiye vatandaşlarının çokluğu ve okuma imkanı sunduğu bölümlerin genişliğiyle önümüzdeki yıllarda Türk öğrencilerin gözdeleri arasında yükselmeye adaydır.
Azerbaycan Üniversitelerinin denkliğini ülkelerinde tanıyan ve Azerbaycan Üniversitelerine çok sayıda öğrenci gönderen ülkelerden bazıları şunlardır: İran, Çin, Rusya, Dubai ve Kazakistan.
Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde Yök'ün Tanıdığı Üniversiteler
-Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi -
-Azerbaycan İncesanat Üniversitesi
-Azerbaycan Devlet Pedogoji Üniversitesi
-Azerbaycan Devlet Diller Üniversitesi
-Azerbaycan Mimarlık Ve İnşaat Üniversitesi
-Azerbaycan Teknik Üniversitesi
-Azerbaycan Tıp Üniversitesi
-Azerbaycan Bakü Devlet Üniversitesi
-Azerbaycan Bakü Slavyan Üniversitesi
-Azerbaycan Gence Devlet Üniversitesi
-Azerbaycan Narin Devlet Üniversitesi
-Nahçıvan Devlet Üniversitesi
-Kırgizistan Bişkek Sosyal Üniversitesi
-Kırgızistan Tısınov Issık Kırgız Üniversitesi
-Kırgızistan Arabaev Kırgız Eğitim Üniversitesi
-Kırgızistan Balasagın Kırgız Milli Üniversitesi
-Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi
-Kırgızistan Kommersiya Enstitüsü
-Kırgızistan Oş Üniversitesi
-Kırgızistan Celal Abad Devlet Üniversitesi
-Kazakistan Korkutata Kızılorda Kazak Üniversitesi
-Kazakistan A.S Puskin Sosyal Bilimler Üniversitesi
-Kazakistan Abay Almatı Devlet Üniversitesi
-Kazakistan Al Farabi Kazak Devlet Üniversitesi
-Kazakistan Doğu Kazakistan Devlet Üniversitesi
-Kazakistan Dulati Kazakistan Üniversitesi
-Kazakistan Dosmuhamedov Üniversitesi
-Kazakistan Jubanov Aktöbe Devlet Üniversitesi
-Kazakistan Jansugurov Yedisu Üniversitesi
Havaalanına indiğimizde sabah olmak üzereydi. Takside ilk dikkatimi çeken bizimle Türkçe konuşan insanların kendi aralarında Rusça konuşmasıydı. Hepsi Rusça bilen ama ana dilleri Türkçe olan insanlar çok garibime gitmişti. Taksi Havaalanından çıkıp şehrin merkezine doğru yol alırken kendimi sanki başka bir yerde olup burda tekrar dirilmiş gibi hissetmiştim.
Ertesi gün Bakü merkezinde gezerken kendimi adeta İstiklal Caddesi'nde sanmıştım. Bir çok Türkiyeli öğrenci buradaki kafelerde oturmuştu. Özellikle internet kafeler Azerbaycan'a yeni gelen öğrencilerle dolup taşıyordu. Hatta o kadar kafenin arasında bir yer bulmakta zorlanmıştım.
Azerbaycan'da herkesin birbirinden ilginç bir hikayesi vardı. Kimi geri dönmekten bahsederken bazısıysa burayı ve yeni hayatını çok sevmişti. Evet artık her şey ikibin kilometre uzakta kalmıştı ve şimdi yeni bir hayata başlıyorduk. İlerleyen zamanlarda sunu teşhis ettim. BU YENİ HAYATA UYUM SAĞLAYAMAYAN ARKADASLAR KİNLERİNİ BAKÜ'DEN ÇIKARIRCASINA KONUŞUYORLARDI. BU DÜŞÜNCEMDEN DE DAHA ÖNCE FRANSA'DA OKUMUŞ BİR ARKADAŞIMIN FRANSA İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELERİNİ DUYUNCA EMİN OLDUM. Arkadaşım tek başına kalmanın zorluklarından bahsediyor, evini çok özlediğini söylüyor ve bayramda ailesiyle olamayaşına üzülüyordu. Ancak en sonunda suçu Bakü'de buluyor ve Fransa da böyle berbat bir yer diye şikayetini bildiriyordu.
Bakü'de hemen hemen her dükkanda Türk Bayrağı ya da Rusya Bayrağı vardı. Ama yine de Türk Bayrakları ezici çoğunluktaydı
Şehrin bir yerinden bir yerine yolun üstündeki trafiğe takılmadan gitmek yerin yüz metre altında kurulu metroyu kullanmak hoşuma gitmişti. Bakü metro istasyonlarında da Atatürk'ün resimleri asılıydı...
Bakü Metrosu'nda bazı polisler tarafindan bazı arkadaslarımızdan rüşvet istemesi gibi tatsız olayların da meydana geldiğini söylemeliyim. Benim başıma iki yıldan beri böyle bir tatsız olay gelmedi. Fakat yine de bu yerin altındaki hayatın kurallarının ve sahiplerinin yerin üstündeki hayata göre farklılık gösterdiği doğruydu...
Ve Bakü'de Rus mimarisi bazen kendine hayranlık uyandıracak kadar şehre güzellik katıyordu
LinkBack URL
About LinkBacks
Alıntı ile cevapla
Yer imleri