Şükür Etmək



Şükür et*mək, ve*ri*lən hər ne*mə*tə gö*rə dil və qəlb*lə Al*la*ha olan min*nət və tə*şək*kü*rü*nü ifa*də et*mək, hə*min ne*mət*lə*ri Quran*da gös*tə*ri*lən şə*kil*də is*ti*fa*də edə*rək haq*qı*nı ver*mək de*mək*dir.
Qəlb və dil* ilə ya*na*şı, şük*rün əməl*də ol*ma*sı da çox mü*hüm*dür. İn*san mal-mülk, var-döv*lət, zən*gin*lik, möv*qe, mə*qam, və*zi*fə, eti*bar, zə*ka, sağ*lam*lıq, güc ki*mi ne*mət*lər*dən Al*lah yo*lun*da və Al*la*hın əmr et*di*yi şə*kil*də is*ti*fa*də et*mə*sə, o, ve*ri*lən ne*mə*tin şük*rü*nü haq*qıy*la ye*ri*nə ye*tir*mə*miş olur.

Bu*na gö*rə də şükür et*mək Quranın bir çox ayə*sin*də tək*rar*la*nan və mö*min*lə*rin çox diq*qət*lə qo*ru*ma*lı ol*duq*la*rı iba*dət*dir. Hə*min ayə*lər*dən bə*zi*lə*ri be*lə*dir:

“Xeyr, yal*nız Al*la*ha iba*dət et və şükür edən*lər*dən ol!” (Zu*mər su*rə*si, 66).

“Al*la*hın si*zə ver*di*yi ha*lal və pak ru*zi*lər*dən ye*yin. Əgər Al*la*ha iba*dət edir*si*niz*sə, Onun ne*mə*ti*nə şükür edin!” (Nəhl su*rə*si, 114).

Mö*min şükür et*mək*lə Al*la*hın sev*gi*si*ni və ra*zı*lı*ğı*nı qa*za*nır, Ona da*ha çox ya*xın*la*şır. Sə*bəb*lə*rə, va*si*tə*lə*rə ilişib qalmır, sa*hib ol*du*ğu hər şe*yin yal*nız Al*lah*dan gəl*di*yi*ni bi*lir və Ona şə*rik qoş*maq*dan uzaq*la*şır. Bu şə*kil*də ve*ri*lən ne*mə*tin mad*di zöv*qün*dən də*fə*lər*lə ar*tıq olan mə*nə*vi zöv*qü alır. Ve*ri*lən bu ne*mət*lər və*si*lə*si ilə Al*la*hı vəsf edib ucal*dır.

Bu dün*ya*da ve*ri*lən bü*tün ne*mət*lər şük*rü və ya nan*kor*lu*ğu or*ta*ya çı*xar*maq üçün ya*ra*dıl*mış im*ta*han va*si*tə*si*dir. Bu mü*hüm hə*qi*qət Hz.Sü*ley*ma*nın di*lin*dən Quran*da be*lə bil*di*ri*lir:

“Ki*tab*dan bir qə*dər xə*bə*ri olan bi*ri*si de*di: “Mən onu sə*nə bir göz qır*pı*mın*da gə*ti*rə*rəm!” Sü*ley*man onu ya*nın*da ha*zır dur*muş gö*rün*cə de*di: “Bu, Rəb*bi*min lüt*fün*dən*dir. Mə*ni im*ta*ha*na çək*mə*yi üçün*dür ki, gö*rək şükür edə*cə*yəm, yox*sa nan*kor ola*ca*ğam! Kim şükür et*sə, yal*nız özü üçün şükür edər; kim nan*kor ol*sa, bil*sin ki, hə*qi*qə*tən, Rəb*bim onun şük*rü*nə möh*tac de*yil*dir, O, kə*rəm sa*hi*bi*dir!”” (“Nəml” su*rə*si, 40).

Hz.Sü*ley*ma*nın Quran*da ke*çən ifa*də*lə*rin*dən bi*zə o da mə*lum olur ki, şükür et*mək Al*la*hın çox bö*yük ne*mə*ti*dir və in*san yal*nız Al*la*hın lüt*fü və di*lə*mə*si*lə şükür edə bi*lər. Hz.Sü*ley*ma*nın şükür et*mək*lə bağ*lı özün*də çox bö*yük sir*ri eh*ti*va edən dua*sı ayə*də be*lə bil*di*ri*lir:

“(Sü*ley*man) bu sö*zün*dən gü*lüm*sə*yib de*di: “Ey Rəb*bim! Mə*nə və ata-ana*ma eh*san bu*yur*du*ğun ne*mə*tə şükür et*mək, Sə*nin ra*zı qa*la*ca*ğın yax*şı iş gör*mək üçün il*ham ver! Və mə*ni Öz mər*hə*mə*tin*lə sa*leh bən*də*lə*ri*nin züm*rə*si*nə da*xil et!”” (Nəml su*rə*si, 19).

İman və bü*tün sa*leh əməl*lər ki*mi şükür et*mə*yin də Al*la*hın il*ha*mı ilə ol*du*ğu ayə*də açıq bil*di*ril*miş*dir.

Vic*da*nı olan in*san ət*ra*fı*na bax*dı*ğı za*man hər tə*rəf*dən Al*la*hın ne*mət*lə*ri ilə əha*tə edil*di*yi*ni, bu ne*mət*lə*rə hər hansı qüvvənin köməyi ilə deyil, yal*nız Al*la*hın di*lə*mə*si ilə qo*vu*şa bi*lə*cə*yi*ni dərk edir. İn*sa*nın özü*nə aid he*sab et*di*yi bə*də*ni, ağ*lı, zə*ka*sı, hiss*lə*ri, sağ*lam*lı*ğı və gücü də hə*min ne*mət*lə*rin yal*nız bir hissəsidir.

Bu sə*bəb*dən şükür et*mək yal*nız mü*əy*yən za*man*lar*da bö*yük qa*zanc və ya fay*da əl*də edil*dik*də, gö*zəl ye*mək ye*yi*ldik*də və ya təh*lü*kə*dən sağ-sa*la*mat xi*las olduqda di*lu*cu “Əl*həm*dü*lil*lah, Al*la*ha çox şükür” de*mək de*yil. Şükür hər za*man bü*tün qəlb*lə ya*şa*na*caq ruh ha*lı*dır. Çün*ki Al*la*hın ne*mət*lə*ri*ni say*maq*la, ayə*nin ifa*də*si ilə de*sək, hət*ta ümu*mi*ləş*dir*mə apar*maq*la be*lə bi*tir*mək müm*kün de*yil:

“Əgər Al*la*hın ne*mət*lə*ri*ni sa*ya*caq ol*sa*nız, onu ümumiləşdirmə apararaq da sa*yıb qur*ta*ra bil*məz*si*niz. Hə*qi*qə*tən, Al*lah ba*ğış*la*yan*dır, rəhm edən*dir!” (Nəhl su*rə*si, 18).

Al*la*hın ne*mət*lə*ri*nə şükür et*mə*mək və ya az şükür et*mək nan*kor*luq*dur. Bu isə şey*ta*nın in*san*la*ra qar*şı qur*du*ğu çox bö*yük hiy*lə*dir. Şey*tan hə*mi*şə in*san*la*rı şükür et*mək*dən uzaq*laş*dır*maq is*tə*yir. Ayə*lər*də bu az*dır*ma şey*ta*nın di*lin*dən be*lə bil*di*ri*lir:

“De*di: “Sən mə*ni az*dı*rıb yol*dan çı*xart*dı*ğın üçün mən də Sə*nin düz yo*lu*nun üs*tün*də otu*rub in*san*la*ra ma*ne ola*ca*ğam! Son*ra On*la*rın qar*şı*la*rın*dan və ar*xa*la*rın*dan, sağ*la*rın*dan və sol*la*rın*dan gə*lə*cə*yəm və Sən on*la*rın ək*sə*riy*yə*ti*ni şükür edən gör*mə*yə*cək*sən!”” (“Əraf” su*rə*si, 16-17).

Mə*lum ol*du*ğu ki*mi, şey*ta*nın yal*nız bir məq*sə*di var: in*san*la*rın şükür et*mə*lə*ri*nə ma*ne ol*maq. Şey*tan bu mə*sə*lə*də ək*sər in*san*la*rı öz tə*si*ri al*tı*na al*mış*dır:

“...Al*lah in*san*la*ra qar*şı mər*hə*mət*li*dir, la*kin on*la*rın ək*sə*riy*yə*ti şükür et*məz!” (Yu*nus su*rə*si, 60).

Şey*ta*nın in*san*la*ra xü*su*sən şükür et*mək*lə bağ*lı ya*xın*la*şa*ca*ğı*nı ifa*də et*mə*si hə*min iba*də*tin çox va*cib və mü*hüm ol*du*ğu*nu gös*tə*rir. Şüb*hə*siz ki, bu qə*dər mü*hüm iba*dət*dən im*ti*na edə*rək nan*kor*luq et*mə*yin Al*lah dər*ga*hın*da*kı əvə*zi də bu*na uy*ğun ola*caq:

“Ya*dı*nı*za sa*lın ki, o za*man Rəb*bi*niz bu*nu bil*dir*miş*di: “Əgər şükür et*sə*niz, si*zə ar*tı*ra*ca*ğam. Yox, əgər nan*kor*luq et*sə*niz, unut*ma*yın ki, Mə*nim əza*bım, hə*qi*qə*tən, şid*dət*li*dir!”” (İb*ra*him su*rə*si, 7).
(məqalə harun yahya)