TUFAN BÜTÜN YER ÜZÜNÜ TUTDU
Bəziləri Nuhun tufanının müəyyən bir ərazidə, ya onun qövmü yerləşən yer kürəsinin bir hissəsində baş verdiyi və o müəyyən yerin İraqda Kufənin ətrafında olması üçün bir sıra sübutlar da gətirmişlər.
Amma, Quran ayələrində bu barədə olan rəvayətlərdən və sair göstəricilərdən belə başa düşülür ki, tufan ümümi olub və bütün yer üzünü tutmuşdur. Necə ki, onun çağırışı ümumi olub və yer kürəsinə göndərilən ən böyük peyğəmbərlərdən biridir. İslam terminologiyasında onlara “Ulul-əzm” peyğəmbərlər deyilir. Böyük təfsir alimlərindən biri deyir: -“Quran ayələrinin və rəvayətlərin bu barədə gəlməsinə baxmayaraq Nuhun (dinə) dəvətinin ümumiliyi tufanın (əzabın) ümumi olmasına aydın bir sübutdur.” Quran ayələrindən məs: Nuh bütün camaatı qarğış edərkən deyirdi: -“Yer üzündə bir nəfər belə kafir qoyma” , ya başqa bir ayədə öz oğlunu nəsihət edərək onun da gəmiyə minməsini istəyir və deyir: -“Allahın rəhm etdiklərindən başqa, bu gün heç kəs (insanları) Onun əzabından qoruya bilməz.” , ya Allah əzab nazil edəndə Nuha əmr edir: -“Hər heyvandan biri erkək biri dişi olmaqla bir cüt gəmiyə mindir.” (Bu ayədən məlum olur ki, məqsəd bütün heyvanların gələcək nəslinin saxlamasından yer üzünün suda qərq olmasıdır), ya da nəhayət Allah Nuh haqqında aydın buyurur: -“Məhz onun nəslini (Qiyamətə qədər yer üzündə) baqi etdik.” qeyd etmək olar. Necə ki, bir az öncə də işarə olundu, yer üzündə ancaq Nuhun nəsli qalır və indiki bəşəriyyətin ikinci atası sayılır. İndiki cəmiyyətdə irqlərin müxtəlifliyi bütünlüklə Nuhun övladları ilə əlaqədardır. Yəni hər bir irq onun övladlarından birinə yetişməlidir. Məsələn, Orta Asiya camaatının nəsli Sama yetişir.
“Elami-Quran” kitabında deyilir: -“Amur dövründə yetişən lövhlərdə tarixin iki dövrə bölünməsi, tufandan qabaqkı dövrü, ondan sonrakı dövr yazılır.” Qədim Yunan, İran və Hindistan dini-tarixi kitablarında tufanın bütün yer üzünü tutması haqqında dastanlar yazılmışdır. Əllamə Təbatəbai “Hud” surəsinin təfsirində bu kitablarda olan ifadələri eynilə gətirmişdir və bəzi biologiya alimlərinin də fikirlərini qeyd edir ki, deyirlər: -Biz dağların zirvələrində araşdırmalar aparanda bəzi heyvanların fosilləri ilə üzləşirik ki, adətən bu növ heyvanlar sudan kənarda yaşaya bilməzlər. Bunu da tufanın ümumiliyinin başqa bir göstəricisi kimi hesab etmək olar.
Həmçinin İbni Əsir və başqalrı da tarixi nəzərdən tufanın ümumi olduğunu bilib və məcusilərin bunun əleyhinə olan sözlərini tarixlə inkar edir, yuxarıdakı ayədəki sözlərinə sübut gətirirlər. Məsudi də öz tarix kitabı “Murucuz-zəhəb”də qeyd edir ki, tufan bütün yer üzünü basmışdır.
Ancaq bir ehtimala yer qalır ki, bəziləri ayələrin də bu mənaya olmasını yazırlar. O ehtimal budur ki, mümkündür o zaman yer üzündə təkcə Nuhun qövmü olmuşdur və tənha Nuhun tayfası yaşayan yerləri su basmışdır. Yəni yer üzündə onlardan başqa insanlar, başqa canlı məxluq olmamışdır. Buna görə də tufan o zaman yaşayan bütün insanları və heyvanları məhv etmişdi. Nicat tapanlar ancaq gəmidə olanlar idi. İnsan nəsli Nuhun övladlarından və heyvanların nəsli isə gəmidə olan heyvanlardandırlar. Bu sözün sübutunu onu deyənin öhdəsində qoyuruq. Biz isə öz sözümüzü burada başa çatdırırıq. Ən yaxşısını Allah bilir.
BİR SUALA CAVAB
Bu hadisədə bir sual irəli gəlir. O, da budur ki, niyə görə günahsız körpələr Nuhun qövmündə olan ata-anaları ilə birlikdə batmalıdırlar?
Amma bir məsələyə diqqət yetirmək lazımdır ki, Allahın əzabı ilə bütün insanların, həmçinin heyvanların həlak olması arasında heç bir tənasüblük yoxdur. Elə deyil ki, dünyada baş verən bütün fəlakətlər Allahın o millətə, o yerə qarşı olan intiqamı, ya əzabı üzündəndir. Bəlkə, bütün bu hadisələr, fəlakətlər, zəlzələ, vəba, taun kimi ümumi bəlalar ki, yaxşı, pis, kiçik və böyüyü özü ilə bir yerdə aparır, təbiətin qanunudur. Çünki sel gələndə çör-çöpü də özü ilə aparır. Amma bu hadəsələrin baş verməsinin əsas səbəbi nizamlı aləmin intizamının aradan getməsi ilə əlaqədardır. Yenə də bu nizamın aradan getməsi insanın özünə və onun pis əməllərinə qayıdır. Allah özü bir millətə verdiyi nemətləri geri alır. Bu insanların özüdür ki, öz əməlləri ilə onları əldən verirlər. Bu vaxtdır ki, aləmi nizam-intizamı qarışdıqda böyük-kiçik tanımır və hamını birlikdə özü ilə aparır.
Bəziləri isə, bu məsələnin zalımların uşaqlarının, heyvanlarının həlak olmasından agahlıqlarının onlara daha çox əzab verdiyini söyləyirlər. Buna görə də zalım qövmün daha artıq işkəncə görmələri üçün onların övladlarını da tufan özü ilə aparır.
Bu barədə səkkizinci imamımız, İmam Rza (ə)-dan rəvayət edilmişdir. Əgər sənədi mötəbər olsa, Nuhun qövmü haqqında yaranan şübhələri asanlıqla aradan qaldırılar. Səduq bu rəvayəti “İləl və Üyun” kitablarından Əbüs-Səlman Hərəvidən nəql edərək deyir: -“İmam Rza (ə)-a ərz etdim ki, niyə Allah taala Nuhun zamanında bütün dünyanı suda qərq etdi, halbuki onların arasında körpələr və günahsız insanlar da var idi. İmam Rza (ə) buyurdu: -“Onların arasında körpələr yox idi. Çünki, Allah taala qırx il əzab gəlməmişdən öncə qadın və kişiləri sonsuz etmişdi. Onlar övlad sahibi ola bilmirdilər, buna görə də nəsilləri kəsilmişdi. Nəticədə suda boğulanlar arasında uşaqlar yox idi. O ki, qaldı günahsızlara Allah heç bir zaman günahsızları əzaba düçar etməz. Amma insanlar Allahın peyğəmbəri Nuhu təkzib etdiklərinə və başqaları isə onlarla razılaşdıqlarına görə birlikdə suda boğularaq aradan getdilər.”
TUFANDAN SONRA
Nuhun və onun qövmünün salehlərinin nə qədər gəmidə həyat sürmələri barəsində müxtəlif nəzəriyyələr mövcuddur. Bəziləri deyirlər ki, yeddi gün keçdikdən sonra su çəkildi və gəmi Cudi dağında (İraqda Musil şəhərində) yerə oturdu. Bəziləri bu müddəti bir ay qeyd edirlər. Bir hədisdə altı ay gəlmişdir. Yəqubi öz tarixində Nuhun gəmiyə minməsindən düşənə qədər bir il on gün keçməsini yazmışdır. Quranda bu müddətin gəlməməsinə baxmayaraq suyun çəkilməsi və gəminin Cudi dağında oturması kiçik bir ayədə bəyan olunmuşdur. Bu kiçik ayə o qədər fəsahət-bəlağəti baxımından yüksəkdir ki, o zamanın ərəb ədəbiyyatçıları və İslam düşmənlərini heyrətə gətirmişdi. Onlar bu ayə kimisini gətirməkdə öz acizliklərini etiraf etdilər. Bu ayə “Hud” surəsində yerləşir.
“(Allahdan bir əmr olaraq) Ey yer, suyunu ud! Ey göy, (yağışını) saxla! deyildi. Su çəkildi. İş bitdi (Nuha iman gətirməyənlərin məhv edilməsi barədə Allahın əmri yerinə yetdi). Gəmi Cudi dağı üzərində oturdu və “zalımlar məhv olsun!”- deyildi.”
Mərhum Təbərsi “Məcməul-bəyan” kitabında yazır ki, Qureyş tayfasının kafirləri Quranın ayələri kimi ayələr gətirmək üçün qırx gecə-gündüz yeməklərini ağ un çörək və quzu ətindən, içkilərini isə təmiz şərabdan etdilər. Çünki, istəyirdilər zehinləri sakit və təmiz olsun. Elə ki, istədilər işə başlasınlar bu ayəni eşitdilər və bir-birlərinə dedilər: -“Bu söz insan sözünə oxşamır. Heç kəs bunun kimisini yarada bilməz!” Tutduqları işdən peşman olaraq ümidsizcəsinə bir-birlərindən ayrıldılar.
Nəhayət Nuh və onun qövmü gəmidən yerə endilər və Yer kürəsində yeni həyat üçün fəaliyyətə başladılar. Yavaş-yavaş əkin sahələri yaratdılar və evlər tikdilər.
Əzəmətli tufandan sonra Nuhun ömrü haqqında fikir ayrılığı vardır. Bəzisi 60 il, Yəqubi öz tarixində 360 il, Təbəri isə 348 il yazır. İmamlardan gələn bir neçə hədisdə isə 500 il qeyd olunur. Bir az öncə də deyildi ki, rəvayətlərdə Nuhun bütövlükdə ömrü 2500 il olmuşdur. Səduq “Əmali” kitabında bu barədə çox maraqlı bir hədis gətirmişdir. Biz əziz oxuculara onun tərcüməsini nəql edirik.
MARAQLI BİR HADİSƏ
Şeyx Səduq sənədi İmam Sadiq (ə)-a çatan bir hədisdə buyurur: -“Nuh peyğəmbər ümumilikdə 2500 il ömr sürdü. Onun 850 ilinin peyğəmbərlik məqamına çatmazdan əvvəl, 950 ilinin peyğəmbərlik dövründə, 200 ilini gəmi düzəltməkdə və 500 il isə gəmidən yerə enəndən sonra yaşayaraq şəhərlər abad etdi. Öz övladlarını isə bu şəhərlərdə məskunlaşdırdı.
Nuh bir gün günəşin altında oturmuşdu. Əzrail onun yanına gəlib salam verdi. Nuh onun cavabında dedi:
-«Nə istəyirsən? (Yəni niyə görə gəlmisən?)» Əzrail dedi:
-«Gəlmişəm sənin canını alım.» Nuh soruşdu:
-«Mənə fürsət verərsənmi günün altından kölgə bir yerə keçim?» Dedi:
-«Bəli.» Nuh qalxıb kölgə bir yerə keçdi və onunla üzbəüz durub dedi:
-«Ey Əzrail, mənim dünyada başıma gələnlər (və bu uzun ömr) günün altından kölgəyə keçməyim kimi idi. İndi isə öz məmuriyyətinə əməl et.»
Əzrail o həzrətin canını aldı.”
Məsudi bir hədisdə nəql edir ki, Nuh həzrətləri 2800 il dünyada ömr sürdü. Əzrail onun canını almağa gələn zaman günün altında oturmuşdu. Əzrail salam verərək dedi:
-«Allah taala məni sənin ruhunu aparmaq üçün göndərib.» Nuh buyurdu:
-«Mənə möhlət ver ora qədər gedim. (Bir ağacın kölgəsinə işarə etdi.) Həzrət ora getdi və orada yatdı.» Əzrailə də belə dedi:
-«Öz məmuriyyətinə əməl et.» Əzrail irəli gələrək dedi:
-«Ey o şəxs ki, Adəmin övladlarının içində hamıdan çox ömr sürən, dünyanı necə gördün?» Nuh dedi:
-«İndicə günün altından kölgəyə keçdiyimdən savayı heç bir şey yadıma gəlmir.»
İbni Əsir “Kamil” kitabında yazır ki, Nuhun ömrü sona çatdıqda ona dedilər:
-«Dünyanı necə gördün?» Dedi:
-«İki qapılı bir ev kimi. Birindən daxil, o birindən isə xaric oldum.»
NUHUN ŞEYTANLA SÖHBƏTİ
Səduq İmam Baqir (ə)-dan rəvayət edir ki, buyurdu: -Nuh elə ki, öz qövmünə qarğış etdi və onlar suda boğuldular.
Şeytan onun yanına gəlib dedi:
-«Sənin mənim boynumda haqqın var, istəyirəm xəcalətindən çıxım.» Nuh buyurdu:
-«Çox təəssüfedici bir haldır ki, mənim sənin boynunda haqqım var. İndi de görüm o haqq nədir?» Şeytan dedi:
-«Bəli, sən qarğış etdin. Allah taala da bu camaatı suda batırdı. Artıq mənim vəsvəsə edəcəyim bir kəs qalmamışdır və bir əsr gələcək nəslə qədər işim rahatdır.» Nuh dedi:
-«İndi bu haqqı necə ödəmək istəyirsən?»
Şeytan Nuhun boynunda olan haqqı ödəmək üçün ona bir neçə cümlə deyərək öz istəyini açıqladı:
-Üç yerdə məni xatırla (məni yaddan çıxartma). Bu üç yerdə mən insana hər şeydən yaxınam. Birinci hirslənən zaman, ikincisi iki nəfərin arasında qəzavət edən zaman, üçüncüsü isə naməhrəm bir qadınla xəlvət bir yerdə olduqda və sizinlə heç bir kəs olmadıqda.
Başqa bir hədisdə deyilir ki, şeytan Nuhun yanına gəlib dedi:
-«Sənin mənim boynumda böyük haqqın var. Mən o haqqı ödəmək üçün sənə xeyirxahlıq etmək istəyirəm. Əmin ol ki, sənə (yalan danışmaz və) xəyanət etmərəm.»
Nuh onun sözündən çox narahat olub, onunla artıq danışmaq istəmirdi. Allah taala bu zaman Nuha belə vəhy etdi:
-«Onunla danış! Mən onun dilindən doğru və haqq sözlər çıxardacağam.» Nuh üzünü şeytana tutub dedi:
-«Danış!» Şeytan dedi:
-«Mən Adəm övladlarını paxıl, dünyapərəst, həsəd aparan və işlərində tələsən görsəm, tezliklə bizim caynaqlarımıza düşəcəklərini bilirəm. Biz onu top kimi əlimizdə oynadacayıq. Əgər bütün bu sifətlər onda toplansa onun adını Mərid Şeytan qoyarıq.» Nuh soruşdu:
-«İndi de görək mənim sənin boynunda olan haqqım nədir?» Dedi:
-«Sən qarğış etdin və bir saata hər yeri Duzəxə döndərdin. Mən də rahat oldum. Əgər sənin qarğışın olmasaydı gərək günlərlə mən onlarla məşğul olaydım.»
İbni Abbasdan nəql olunan rəvayətdə deyilir ki, Şeytan Nuha nəsihət edərək belə dedi:
-«Məbada təkəbbürlük edəsən. Bu mənim Adəmə səcdə etməməyimə səbəb oldu və Allah dərgahından qovuldum. Məbada dünyapərəst olasan. Bir halda ki, bütün behişt Adəmə halal idi, təkcə bir ağacdan başqa, amma hərislik onu ondan yeməyə məcbur etdi. Məbada həsəd aparasan ki, çünki belə hal Adəmin övladının öz qardaşını öldürməsinə səbəb oldu.» Nuh ona dedi:
-«İndi de görüm sənin gücün Adəm övladına qarşı nə vaxt daha qüvvətlidir?» Dedi:
NUHUN QƏBRİ VƏ ONDAN SONRAKI PEYĞƏMBƏRLƏR
Qeyd olunduğu kimi tarix və rəvayətlərə əsasən Nuhun qəbri Nəcəfdə Əmirul-möminin Əli (ə)-ın məzarının yanında yerləşir. Bu cümlə o həzrətin (Əli (ə)-ın) ziyarətnaməsindən gəlmişdir ki, ziyarət edən şəxs deyir: -”Əssəlamu ələykə və əla zəciəykə Adəmə və Nuh”. (Salam olsun sənə və sənin yanında yatan Adəmə və Nuha!)
Nuhdan sonra Allahın fərmanı ilə övladı Sam canişin oldu. Peyğəmbərlərin mirasını qorudu və atasının vəsiyyətinə (peyğəmbərlik məqamına) nail oldu. Bəziləri onu “mürsəl” (risalət gətirən) peyğəmbərlərdən hesab edirlər. O, öz zamanında qardaşları Ham və Yafes, Qabilin övladları, Ovc ibni İnaq və başqalarının müxalifətçiliyi ilə üzbəüz oldu. Nəhayət 600 il ömründən keçdikdən sonra fəna aləmi ilə vidalaşdı və bəqa aləminə qovuşdu. Öz oğlu Ərəfxəşidi özünə canişin seçdi və peyğəmbərlərin mirasını ona tapşırdı.
Tarixçilər Ərəfxəşidi “Əbul-ənbiya” (peyğəmbərlərin atası) adlandırırlar. Nuhdan sonrakı bütün peyğəmbərlərin nəslinin onunla tamamlandığını qeyd edirlər. Deyilənə görə o, peyğəmbərlik borcunu yerinə yetirmək (yəni camaatı paklığa çağırmaq və ilahi dinin təbliği) üçün çox əzab-əziyyətlərlə qatlaşdı. Beləliklə 460 yaşında dünyanı tərk etdi. Onun övladı Şalix peyğəmbərlik məqamına yetişdi. Deyilir ki, Şalix Hud peyğəmbərin atası olub. Allah onun (Hudun) adını Quranda gətirmiş və surələrindən birinə onun adını vermişdir.
Yəqubi və başqaları yazırlar ki, Şalix 430 il bu dünyada yaşayaraq camaatı Allahın itaətinə dəvət etdi. Onların itaətsizlikdən çəkindirərək günahlarının müqabilində olan axirət əzablarını onlara xatırladırdı. Elə ki, bu müddət (430 il) sona çatdı Şalix dünyanı tərk etdi və oğlu Hudu (ki, ona Abir də deyirlər) özünə canişin seçdi. O da ilahi təbliğə və peyğəmbərlərin mirasını qorumağa məşğul oldu.[1]
LinkBack URL
About LinkBacks
Alıntı ile cevapla
Yer imleri