20 yanvar – Ümumxalq kədər günü

[Deli_UREK]

20 yanvar – Ümumxalq kədər günü



1990-ci il yanvarın 20-də saat 00.20-də Azərbaycan SSR-nin Ali Sovetinin razılığı olmadan sayca 20 milyon çox olan, SSRİ-nin başqa regionlarandan gəlmiş Sovet Qoşunları Bakı şəhərinə soxuldular. Bununla da SSRİ-nin və Azərbaycan SSR-nin konstitusiyaları tam kobudcasına və vəhşiliklə pozulmuş oldu.

Nəticədə 170 nəfər həlak olanlar, 400-ə yaxın yaralanlılar oldu. Bunların içində asudə insanlar: gənclər, uşaqlar, qocalar və qadınlar da var idi, hətda hərbi qulluqçular da.
Şəhərə ordunun girməsi cə fövqəladə vəziyyətin elan edilməsi, SSRİ Ali Sovetinin 19 yanvar 1990-ci il tarixli qərarı və Qorbaçovun qolu ilə olmuşdur. Bu akta SSR-i Ali Sovetinin razılığı yalnız ordu girəndən 7 saat sonra elan edilmişdir.
Ordunun girməsilə Bakıda və bütün Azərbaycanda adi camaata qarşı görünməmiş cinayətlər başlandı. Helsinin və Vyana razılıqlarına qol çəkmiş bir hökumətdə insan hüquqları görünməmiş dərəcədə pozuldu.
Bakının zəbt olunması DİN-nin, DTK-nin və müntəzəm Sovet ordusunun hissələrilə müdafiyə naziri Yazovun komandanlığı altında həyata keçirildi. Heç bir xəbərdarlıq edilmədən şəhərin mərkəzində, kənarlarında milliyətindən, yaşından, cinsindən asılı olmayaraq sülhpərvər insanlara atəşlər açıldı. Belə vəhşiliklər şəhərətrafı qəsəbələrdə harada ki, əsasən azərbaycanlılar yaşayır və heç bir talan-tapmar (ordu bu adla girmişdi) ola bilməz, edilirdi. Hətda qadağan olunmuş silahlardan, güllələrdən də istifadə olunurdu. Hamıya məlumdur ki, güllə milliyət tanımır. Bu fəlakətli gecə əskərlər yaralılara qarşı da mərhəməti unudaraq, xəstəxanalarda işıqları söndürdülər, “təcili yardım” maşınlarına atəş açırdılar, ağır yaralılara yerindəcə qətlə yetirirdilər. Hətda öz vəhşiliklərinin izini itirmək üçün meyitləri yandırıb, gizlədirdilər. Məhz buna görə də respublikada yüzlərlə adamlar itmiş hesab olunurlar.
Yanvarın 20-də bu vəhşiliklərə Bakı Ali Hərbi məktəbinin milliyətcə müxtəlif bir neçə yüz nəfər kursantları etiraz əlaməti bildirdilər və Salyan kazarmasında olan hərbi sürsat anbarının bir hissəsini ələ aldılar. Bundan başqa meyitlərin və yaralıların dənizlə başqa yerə aparılmasını eşidən 50-ə yaxın mülki gəmilər və neft tankerləri Bakı buxtasını dövrəyə aldılar və onlar ara-sıra Sovet Ordusunun hərbi gəmiləri tərəfindən atəşə məruz qalırdılar.
Şəhər cəbhə xəttini xatırladırdı. Iki miliyonluq şəhərin, harada ki, neft, qaz idtehsal olunur üstündə raketlə silahlanmış hərbi vertolyotlar fırlanırdı. Bütün ərzaq anbarlarını ələ alaraq, dükanlara aparmağı qadağan edirdilər. Dərmanların çatışmamazdlığından (Moskva dərmanların gətirilməsinə imkan vermirdi) yaralılar ölürdü.
1990-ci il yanvarın 22-də Sovet Hərbçilərinin binaların daşında yerləşdirdiyi pulemyotların ağızı altında, günahsız güllələnmiş qurbanları 1,5 milyona yaxın xalq axırıncı yola saldı. Bakı öz oğlan və qızlarını: azərbaycanlıları, rusları, yəhudiləri və başqa millətlərin nümayəndələrini yola salırdı. Dağlıq parkda “Şəhidlər xiyabanı” yerləşir. Burada Azərbaycanın azadlığı uğrunda öz canlarını qəhrəmancasına vermiş oğlan və qızlarımızın qəbirləri yerləşir. Şəhidlər Xiyabanına bütün azərbaycan xalqı səcdə edir. Hər il yanvarın 20-də azərbaycan xalqı kecmiş SSRİ başçılarının: Qorbaçovun, Yazovun, Bakatinin, Primakovun, Kryuçkovun və Vezirovun sayəsində qəhrəmancasına şəhid olmuş vətəndaşlarımızın xatirəsini yad edir.
Istintaq komissiyasının verdiyi məlumata görə bu əməliyyatda 20 min hərbçilər, yüzlərlə tanklar, yüzlərlə başqa zirehli hərbi texnika, hərbi-nəqliyyat təyyarələri və bir neçə növ (HHQ, DİN, DTR) hərbi hissələrin hərbiçiləri iştirak etmişlər

[fidan494]

İcazənizlə bir neçə şəkil yerləşdirmək istərdim

[Anel]

20 yanvar tariximizə qan ağlayan qara hərflərlə yazılan və yaddaşlardan silinməyəcək bir iz buraxan g

[Anel]

ermənilər m

[fidan494]

ermənilər müxtəlf forumlarda, kontaktlarda elə hoqqalardan çıxırlar ki.... adamın ürəyi partlayır. Şəxsən mən onların forumlarda yazdıqları yazıları artıq oxumaq belə istəmirəm. Yalan üstündə qurduqları dünyalarında yalan üstündə qurduqları adları, vətənləri, adətləri, xörəkləri, musiqiləri, rəqsləri və s. və i.a. yalan üstündə qurduqları həyatlarında xoş firavan yaşayaraq üstəlik dünyaya car çəkirlər ki, azərilər, türklər onlara soyqırım törədib- guya insanlarını amansızca öldürmüşük, onlara zülm eləmişik, qadınlarının, körpələrinin başlarına min oyun açmışıq. Nə yaman xəyal gücünə malikdilər eləmi? ya da çox güclü nağılbazdırlar.
Axı onların heç nəyi yoxdur. Nə varsa adlarında hamısı başqa dövlətlərdən oğurlayıb özəlləşdirdikləri olanlardır. İndi də oturub ağlayırlar ki, başlarına min oyun açmışıq. Gülümmü, ağlayımmı heç bilə bilmirəm. Heç bilmirəm bu barədə fikirlərimi, ürəyimdəkiləri necə yazım, necə boşaldım ki, bəlkə bir az sakitləşəm.

əsəbləşməyə dəyməz Anel, hər zamanın bir hökmü var heç kimdə heç kimin ahı qalmır, bax indi erməni əsgərləri Azərbaycanın sərt qış təbiəti qarşısında aciz qalıb Qarabağda hərbi xidmətdən imtina edirlər, daha nələr, başa düşdün məni.

[Anel]

ermənilər müxtəlf forumlarda, kontaktlarda elə hoqqalardan çıxırlar ki.... adamın ürəyi partlayır. Şəxsən mən onların forumlarda yazdıqları yazıları artıq oxumaq belə istəmirəm. Yalan üstündə qurduqları dünyalarında yalan üstündə qurduqları adları, vətənləri, adətləri, xörəkləri, musiqiləri, rəqsləri və s. və i.a. yalan üstündə qurduqları həyatlarında xoş firavan yaşayaraq üstəlik dünyaya car çəkirlər ki, azərilər, türklər onlara soyqırım törədib- guya insanlarını amansızca öldürmüşük, onlara zülm eləmişik, qadınlarının, körpələrinin başlarına min oyun açmışıq. Nə yaman xəyal gücünə malikdilər eləmi? ya da çox güclü nağılbazdırlar.
Axı onların heç nəyi yoxdur. Nə varsa adlarında hamısı başqa dövlətlərdən oğurlayıb özəlləşdirdikləri olanlardır. İndi də oturub ağlayırlar ki, başlarına min oyun açmışıq. Gülümmü, ağlayımmı heç bilə bilmirəm. Heç bilmirəm bu barədə fikirlərimi, ürəyimdəkiləri necə yazım, necə boşaldım ki, bəlkə bir az sakitləşəm.

əsəbləşməyə dəyməz Anel, hər zamanın bir hökmü var heç kimdə heç kimin ahı qalmır, bax indi erməni əsgərləri Azərbaycanın sərt qış təbiəti qarşısında aciz qalıb Qarabağda hərbi xidmətdən imtina edirlər, daha nələr, başa düşdün məni.

Başa d

[Secde]

Allah şəhidlərimizə rəhm etsin!

off off... Nə deyə bilib nə yaza bilirəm ki! Başımı qaldırıb şəhidlərimizin məzarları önündən keçə bilmirəm. Nə olsun, o qeder danişa bilərərm ki, amma nə fayda.
Şəhidlərimizin qisası alınınmayıb, torpaqlarımız alınmayıb. Şəhidlərimizin balaları yoxsulluq içindədirlər. Hansı üzlə baş qaldırım məndə vətən oğluyam deyib onların qəbirlərinin önündən keçim. Necə deyərlər "İçim özümü yandırır çölüm özgəni" off off... nə edim neynəyim?
Allahım sən məzlumların ahını yerdə qoymaz hər zaman məzlumlarlasın! Haqqımızı alana qədər bizimlə ol!

Analarımızın qanlı yanağlarının, gəlinlərimizin yolunmuş saçlarının, balaların göz yaşlarını, məzlumların ahını yerdə qoyma!

[Anel]

Allah şəhidlərimizə rəhm etsin!
Allahım sən məzlumların ahını yerdə qoymaz hər zaman məzlumlarlasın! Haqqımızı alana qədər bizimlə ol!

Analarımızın qanlı yanağlarının, gəlinlərimizin yolunmuş saçlarının, balaların göz yaşlarını, məzlumların ahını yerdə qoyma!

Amin. Onların ahı yerdə qalmasın.

[Anel]

Bu qanlı g

[Anel]

Əzizə Cəfərzadə (1921-2003). Bizim yazı