Bu sual, 'insanlar danışarlarkən nə üçün sözlərinin arasında bəzi səslər çıxardarlar' və 'ağır ağır danışan insanlar sözlərinin arasında nə üçün -ııı-, -eee- deyərlər' şəklində ikiyə ayrıla bilər. Birinci problemin cavabı, sırasını yəni sözü qarşısındakına qapdırmamaq və ya sözlərinin bitdiyi görünüşünü vermək istəməmək ola bilər. İnsanlar qarşılıqlı danışarlarkən bir-birlərini dinlər kimi görünərlər amma o sırada başlarında söyləyəcəklərini hazırlayarlar. Onları bir an əvvəl ifadə edə bilmək üçün səbrsizlənərlər. Qarşısındakının danışmasını kəsməyəcək olğunluqdadırsalar bir anlıq susmasından istifadə edərək sözə girərlər.
İnsanlar səslərinin kəsildiyi bir anlıq nəfəslənmə əsnasında qarşılarındakı sözlərinin bitdiyini sanmasın deyə bu boşluqları 'ııı', 'eee' deyə səslər çıxararaq doldurarlar. Beləcə qarşıya davam edəcəklərinin mesajını verərlər. Yəni oturduğu kreslos(n)u qapdırmamaq üçün üstündən qalxmamaq kimi bir şey. Bu ümumiyyətlə yavaş tempdə danışanların müraciət etdikləri bir taktikadır amma zamanla vərdiş halına gəlir, 'ııısız, 'eeesiz danışa bilməzlər, özləri də bundan narahat olmazlar. İnsanlar sözləri kəsilməsin deyə başqa mənasız söz və cümlələr də istifadə edərlər, taktikalar tətbiq edərlər. Məsələn danışmasına 'çox maraqlıdır ki' şəklində başlayan biri izah edəcəklərinin çox maraqlı olacağını başdan ifadə edərək, sonuna qədər dinləməsi üçün qarşısındakını təsir etməyə çalışar. Ümumiyyətlə də sözlərindən maraqlı bir şey çıxmaz.Danışma arası boşluqların nə üçün 'zzz' və ya 'uuu' kimi səslərlə deyil də 'm' və 'eee' kimi səslərlə doldurulduğu sualının cavabı isə fonetika elminin sahəsinə girir, 'ııı', leee' səsləri saitlərdən meydana gəldikləri üçün istənildiyi qədər uzadıla bilərlər, dodağı, dili və dişləri oynatmadan rahatca çıxarıla bilərlər. Hər hansı bir sözün ilk hərfiymiş kimi səhv anlamağa səbəb verməzlər. Ağız söyləyəcəyi ilk sözə hazır şəkildə ən uyğun mövqesini mühafizə edər. Danışma boşluqlarında çıxarılan səslər mədəniyyətlərə görə də fərqlilik göstərərlər. Əksəriyyət 'm', 'eee' deyərkən İngiliscə danışanlar 'ümid et', 'ər', Çinlilər isə 'zhege, zhege' deyirlər.
LinkBack URL
About LinkBacks
Alıntı ile cevapla
Yetkileriniz
Yer imleri