Müsəlmanlara Dəstək Vermək, Onlarla Çəkişməmək Və Münaqişəyə Girməmək



Al*lah Öz ayə*lə*rin*də mö*min*lə*rin bir*lik və həm*rəy*lik için*də ol*ma*la*rı*nı, bir-bi*ri*nə hər bir mə*sə*lə*də dəs*tək ver*mə*lə*ri*ni və kö*mək et*mə*lə*ri*ni əmr et*miş*dir.

Qurana bax*dı*ğı*mız za*man mü*səl*man*la*rın yer üzün*də*ki möv*qe*yi*nin və Al*lah dər*ga*hın*da*kı qiy*mə*ti*nin baş*qa in*san*lar*dan da*ha fərq*li ol*du*ğu*nu gö*rü*rük. Mü*səl*man*lar vic*dan*lı, əx*laq*lı və şə*rəf*li hə*yat ya*şa*dıq*la*rı üçün Al*la*hın sev*di*yi və də*yər*li say*dı*ğı in*san*lar*dır. La*kin Quran*da, Al*lah dər*ga*hın*da qiy*mət*li olan bu qul*la*rın sa*yı*nın az*lı*ğı*na da diq*qət çə*ki*lir. Al*lah ayə*sin*də ək*sər in*san*la*rın iman gə*tir*mə*yə*cə*yi*ni və iman gə*ti*rən in*san*la*rın bir ço*xu*nun da şirk qoş*ma*dan iman gə*tir*mə*yə*cə*yi*ni bil*di*rir. Bu isə əsl mü*səl*man*la*rın yer üzün*də az*lıq təş*kil edə*cə*yi mə*na*sı*na gə*lir. Bu sə*bəb*dən hət*ta bir*cə mü*səl*ma*nın be*lə iman gə*ti*rən*lər ba*xı*mın*dan əhə*miy*yə*ti çox bö*yük*dür. Be*lə ki, Quran*da mü*səl*man*la*rın bir-bir*lə*ri üçün də*yə*ri qo*ru*yu*cu, hi*ma*yə edən, kö*mək*çi mə*na*sı*na gə*lən «və*li» sö*zün*dən is*ti*fa*də olunaraq açıq*la*nır.

Elə bu*na gö*rə də Al*lah hər əsr*də say*la*rı ol*duq*ca az olan iman sa*hi*bi in*san*la*rın bir-bi*ri ilə sıx bağ*lı ol*ma*la*rı*nı əmr et*miş*dir. Mü*səl*man*la*rın bir-bi*ri*nin də*yə*ri*ni yax*şı bil*mə*lə*ri, hər han*sı çə*tin*liklə üzləşəndə bir-bi*ri*nə tam dəs*tək ver*mə*lə*ri, yar*dım*laş*ma*la*rı və bir*ləş*mə*lə*ri Quran*da mü*səl*man*la*rın üzə*ri*nə qo*yu*lan öhdəliklərdən bi*ri*dir. Mü*səl*man*lar hər bir ha*di*sə za*ma*nı və ya hər bir şə*ra*it*də bir-bi*ri*ni Al*la*hın əm*ri ilə qo*ru*yur və dəs*tək*lə*yir*lər. On*lar bü*tün im*kan*la*rı ilə - söz*lə, mad*di və ya mə*nə*vi cə*hət*dən mü*səl*man*la*rın qüv*vət*lən*mə*si, in*ki*şaf et*mə*si və irə*li*lə*mə*si üçün ça*lı*şır*lar. Al*lah mü*səl*man*la*rın bir-bi*ri*nə ne*cə bağ*lı ol*ma*la*rı*nın la*zım olduğunu ayə*də be*lə bən*zət*mə ilə tə*rif edir:

“Şüb*hə*siz ki, Al*lah Öz yo*lun*da möh*kəm di*var ki*mi səf çə*kib dö*yü*şən*lə*ri se*vər!” (Səff su*rə*si, 4).

Ayə*də diq*qət ye*ti*ri*lən ən mü*hüm mə*qam mü*səl*man*lar ara*sın*da po*zul*ma*sı müm*kün ol*ma*yan əla*qə*nin ol*ma*sı*nın va*cib*li*yidir. Bu, mü*səl*man*lar ara*sın*da mə*nə*vi bağlılıq qə*dər, za*hir*ən aydın görünən qüv*vət*li bir bağ*lı*lı*ğın ya*ran*ma*sı*nın la*zım ol*du*ğu*na işa*rə edir. Yə*ni Quran*da mü*səl*man*la*rı uzaq*dan seyr et*mək və dəs*tək*lə*mək ki*mi mən*ti*q yox*dur. Mö*min in*sa*nın hə*qi*qi ye*ri mü*səl*man*la*rın ara*sında*dır. Bu sə*bəb*dən də inanc sa*hi*bi olan in*san iba*dət*lə*ri*ni, xid*mət*lə*ri*ni və fiki*r mü*ba*ri*zə*si*ni mü*səl*man*lar ara*sın*da ye*ri*nə ye*ti*rməklə, on*la*ra dəs*tək ve*rir.

Al*la*hın şə*ni*nin ucal*dıl*ma*sı, İs*la*m dininin maraqlarının və mö*min*lə*rin haq*la*rı*nın qo*run*ma*sı, ca*hi*liy*yə əx*la*qı*na qar*şı fik*ir mü*ba*ri*zəsi*nin apa*rıl*ma*sı güc*lü bir*lik və həm*rəy*liyə əsaslanaraq müm*kün ola bi*lər. Ey*ni za*man*da mö*min*lər yalnız Qurana əməl et*mək*lə, Al*la*hın əmr*lə*ri*ni ye*ri*nə ye*tir*mək*lə mü*vəf*fə*qiy*yət və Al*la*hın ra*zı*lı*ğı*nı qa*za*na bi*lər*lər. Bu*na gö*rə də mö*min*lər ara*sın*da*kı bağ*lı*lı*ğın, bə*ra*bər*lik və qar*daş*lıq ru*hu*nun it*mə*si*nə və ya zə*if*lə*mə*si*nə sə*bəb ola bi*lə*cək hər dav*ra*nış*dan qə*tiy*yət*lə uzaq ol*maq la*zım*dır. Elə bu sə*bəb*dən də im*ti*na edil*mə*si la*zım olan ən əsas əməl «çə*kiş*mə»dir. Şey*ta*nın da hər yön*dən dəs*tək*lə*di*yi bu əmə*li Al*lah Quran*da qə*ti ola*raq qa*da*ğan et*miş*dir:

“Al*la*ha və Onun Pey*ğəm*bə*ri*nə ita*ət edin. Bir-bi*ri*niz*lə çə*kiş*mə*yin, yox*sa qor*xub zə*if*lə*yər və güc*dən dü*şər*si*niz. Səbr edin, çün*ki Al*lah səbr edən*lər*lə*dir!” (Ən*fal su*rə*si, 46).

Mö*min*lər ara*sın*da*kı həm*rəy*lik, bağ*lı*lıq və bir*lik on*la*rın in*kar*çı*lar qar*şı*sın*da*kı qüv*və*lə*ri*nə də tə*sir edən, hə*ya*ti əhə*miy*yət* kəsb edən amil*dir. Çə*kiş*mə isə ayə*də də bil*di*ril*di*yi ki*mi, bu qüv*və*ni zə*if*lə*dən, heç bir fay*da ver*mə*yən, şey*ta*nın təş*vi*qi ilə edilən nəf*sa*ni dav*ra*nış*dır. Bu sə*bəb*dən də bir an*lıq qəf*lə*tə qa*pı*la*raq çə*ki*şən, mü*ba*hi*sə edən mö*min dər*hal diq*qə*ti*ni top*la*yıb ayə*nin hök*mü*nü xa*tır*la*ma*lı, et*di*yi işin Al*la*hın bə*yən*mə*di*yi iş ol*du*ğu*nu dərk edib hə*min dav*ra*nış*dan im*ti*na et*mə*li, töv*bə edə*rək onu bir da*ha tək*rar*la*ma*ma*lı*dır.

Mö*min*lər bu cür şey*ta*ni şə*ra*it*lər və ya bun*la*ra sə*bəb ola bi*lə*cək da*nı*şıq və dav*ra*nış*lar qar*şı*sın*da diq*qət*li ol*ma*lı, be*lə bir dav*ra*nı*şa dər*hal mü*da*xi*lə edə*rək onun qar*şı*sı*nı al*ma*lı*dır. Belə ki, Al*lah mö*min*lə*rin hə*də*fi*ni Quran*da mü*əy*yən et*miş*dir. Di*ni in*kar edən*lər, müş*rik*lər və mü*na*fiq*lərin bir*lə*şə*rək iman sa*hib*lə*ri*nə qar*şı mü*ba*ri*zə apar*dı*ğı bir şəraitdə, on*la*rı bu*ra*xıb mö*min*lər*lə çəkişmək, on*la*rın şöv*qü*nü zə*if*lət*mək, gü*cü*nü azalt*maq Qurana uy*ğun olan dav*ra*nış de*yil.

Mö*min*lə*rə hər bir mə*sə*lə ilə bağ*lı ən doğ*ru yo*lu Al*lah və Onun el*çi*si gös*tər*miş*dir. Han*sı mə*sə*lə*də olur*sa-ol*sun, Al*lahın dər*ga*hın*da qə*bul edi*lən yal*nız bir hə*qi*qət var. Mö*min*lə*rin heç bi*ri*nin bu mə*sə*lə*də di*gə*rlərin*dən fərq*li an*la*yı*şı, fərq*li dü*şün*cə*si ola bil*məz. Bu*na gö*rə də Quran*da tə*rif edi*lən mö*min*lər ara*sın*da heç bir möv*zu*da ix*ti*laf və ya mü*na*qi*şə*dən söh*bət ge*də bil*məz. Çün*ki Quran*da diq*qət ye*ti*ril*di*yi ki*mi, fi*kir ay*rı*lı*ğı və ix*ti*laf yal*nız di*ni in*kar edən*lə*rə xas olan xü*su*siy*yət*dir. Quran*da mö*min*lə*rin an*la*şıl*maz*lıq*la üz*ləş*di*yi mə*sə*lə*lər*də Al*la*ha və Onun Rə*su*lu*nun tövsiyələrinə arxalanmağın va*cib*li*yi əmr edi*lir. Yalnız bu halda, hər bir mə*sə*lə öz həl*li*ni ən doğ*ru şə*kil*də ta*pa bilər. Yox*sa mö*min*lə*rin öz ara*la*rın*da mü*ba*hi*sə edə*rək, çə*ki*şə*rək prob*lem*lə*ri həll et*mə*yə, bir nə*ti*cə əl*də et*mə*yə çalışmaları Qurana ta*ma*mi*lə zid*dir. Baş*qa bir ayə*nin hök*mün*də isə mö*min*lə*r arasında nifaq salınmasının qarşısının alınması çə*kiş*mə*lə*ri*n, şey*ta*nın qa*pı*la*rının bağ*la*n*ma*sı üçün ən yax*şı üsu*lun «sö*zün ən gö*zə*li*ni de*mək» ol*du*ğu bil*di*ril*miş*dir:

“Bən*də*lə*ri*mə de: “Gö*zəl söz*lər söy*lə*sin*lər!” Şey*tan on*la*rın ara*sı*na fit*nə-fə*sad sa*la bi*lər. Hə*qi*qə*tən, şey*tan in*sa*nın açıq-aş*kar düş*mə*ni*dir!” (İs*ra su*rə*si, 53).
(məqalə harun yahya)