حضرت علي اكبر (ع) Həzərti əli əkbər


Həzərt əli əkbər (ə)
həzərt əli əkbər (ə), əbi abdullah əlhusinin(ə) oğlu, bir rivaytə görə 43-cu hicri qəməri ilinin şəban ayının onbırındə mədinə şəhərində dunyaya göz açdı.
Kəramtlı atası imam hüseyn bən əli bən əbi talb (ə) və möhətərm anası lılı bənt əbi mərrə bən ərüə bən məsüd səqfıaydı.
O şərif və adlım tayfa, bəni haşm tayfasından idı. Və islam piğəməbəri (s), həzərt fatmə zəhra(s), əmir mömənan əli bən əbi talb(ə) və imam hüseynə(ə) nisbəti varıdı.
Məğirədən nəqəl ulub ki bir gün məaviə bən əbi səfyan dörəbərlərindəkindən sürüşədü: «sizcə ummtın içındə kim hamıdan çox xilaftə lyaqtı var?» Dörədəkilər dedilər: «səndən sonra xılaft əmərinə heç kəsi layıq tanımırıq !» Məaviə dedi: «belə deyil. Bəlkə xilaftə ən layıq adam əli bən əlhəsindir(ə) ki ciddi rəsül allaha bənzir və unda bəni haşmın şucatı, bəni əmiənin səxavtı və səqifin fəxamtı cilüəlnib.»
Nəqəl ulub ki bir gün əli əkbər(ə) mədinə valısının yanına gedir və kəramtlı atası tərəfindən una pyam aparır. Axirdə mədinə valısı əli əkbərdən suruşur: «sənin adın nədir?»
Buyurdu: «əli.» Sürüşədü: «qardaşının adı?» Buyurdu: «əli.» O şəxs hirsəlnədi və neçə dəfə dedi: «əli, əli, əli« ma yorıdo aəbovək? ». Atan nə istır? Elə uşaqlarının adının hamısını əli quyur.» Əli əkbər(ə) bu pyamı atası əbabdallə əlhəsinə (ə) çatdırır. O həzərt buyurur: «vallə əgər allaə mənə unlarca oğul verə hamısının adın əli quyaram və əgər unlarca qız əta eliə hamısının adın fatmə quyaram.»
Həzərt əli əkbərin(ə) şəxsiyyəti
həzərt əli əkbərin(ə) şəxsiyyəti barədə deyyblər ki o gözəl və xuş danışan və şucatlıaydı və əxlaq və sırt və qyafəsi piğəməbər əkərmə bənzirdi və şucat və savaşda ciddi əli əbən əbi talbə (ə) uxəşürdü və bütün gözəlliklərin və kəmalların camıaydı.
Əli əkbər(ə) aşura macrasında fəal hüzurı varıdı və bütün ləhəzələrdə atasının kənarında idı və düşəmənlərlə şıddtlı savaşdı. Şeyx cəfər şüşətəri xəsaesdə yazır ki: əbabd allah əlhəsin əliə əlslam kəruanıaylə birlikdə kərblaya gedəndə o həzərtə «nümiə» adında bir halt uz verdi ki o haltdə həzərtə bir mükaşifə uz verdi. O haltdən xarıc olanda buyurdu: «əna lələ və əna əliə racun » əli əkbər(ə) ki atanın kənarındaydı və bilirdi ki imam faydasız söz danışmaz, sürüşədü: «atacan niə istırca elədiz?»
Həzərt fürən buyurdu: «indı bu kəruan məqətlə gedir və ölüm bizi gözəlür.» Əli əkbər (ə) sürüşədü: «ata can məgər biz həq deyylik?» Həzərt buyurdu: «bəli biz həqqik.» Əli əkbər (ə) dedi: «pəs ölümdən qurxumuz yoxdur.»
Bununla belə ki həzərt əli əkbər(ə) ərbın uç adlım tayfasına mənsüb idı, ama aşura günü və savaş zəmanı bəni əmiə və səqif qəbiləsinə mənsüb ulmasına işarə eləmədi bəlkə haşmı ulmağı və ahəl bitə mənsüb ulmanı özünə iftıxar bıldı və bir rəcəzdə belə dedi:
əna əli bən əlhəsin bən əli nəhən bıt allah avlı ya lənbii
əzərbəkəm ba ləssif hətti yənsəni zərbə ğolamٍ haşmıı ələvii
və la yəzalo əlْiəvəmə aəhْmi ən əbı təalləhe la yəhəkomo fına əbəno əlddəi
o aşura günü bəni haşm qəbiləsindən bırıncı şəhid idı və məərüfə şəhidlər zyarıtındə də gəlir:
əlssəlamo əlikə ya ol qətil men nəsl xəyْr səlil
həzərt əli əkbərin (ə) məqəbərəsi kərblada atası əbabdallə əlhəsinin (ə) məzarı ayağındadır və zyart aşura səlamından da « vəəli əli əbən əlhəsin»-dən mənzür, aqa əli əkbərdir (ə).
Mənbələr:
məstədrək səfinə əlbhar (əli nəmazı), c 5, s 388.
Əlam əlnnsaء əlmömənat (məhəmməd həsün və əmm əli məşəkür), s 126; məqatl əltalbın (əbualfrc əsfhanı), s 52.
Məqatl əltalbın, s 52; məntəhi əlamal (şeyx abbas qomi), c 1,s 373 və s 464.
Məntəhi əlamal , c 1, s
məntəhi əlamal, c 1, s