İbadətdə Qətiyyətli Ol!



«O, göy*lə*rin və ye*rin, on*la*rın ara*sın*da olan hər şe*yin Rəb*bi*dir! Yal*nız Ona iba*dət et və Onun iba*də*ti*nə qə*tiy*yət*li ol! Heç Ona oxşarını tanıyırsanmı?!» («Mər*yəm» su*rə*si, 65).

«Qə*tiy*yət*li*lik» bir mə*sə*lə*də mətinlik göstərmək, nə*ti*cə*yə çat*maq*da heç bir ma*neə ta*nı*ma*maq və əzm*lə ça*lı*şa*raq la*zım olan*la*rı nəyin bahasına olur*sa ye*ri*nə ye*tir*mək mə*na*sı*na gə*lir. Yu*xa*rı*da*kı ayə*də qeyd olu*nan qə*tiy*yət sö*zü də bu mə*na*da iş*lə*di*lib. Al*lah mü*səl*man*lar*dan yal*nız iba*dət et*mə*lə*ri*ni de*yil, ey*ni za*man*da iba*dət*də qə*tiy*yət*li ol*ma*la*rı*nı tə*ləb edir.

La*kin in*san*lar iba*dət*də qə*tiy*yət*li ol*ma*ğı çox məhdud çərçivədə də*yər*lən*di*rir*lər. Çün*ki on*lar iba*dət sö*zü*nün yal*nız na*maz, oruc, həcc, zə*kat ki*mi in*sa*na fərz olan hökm*lər mə*na*sı*na gəl*di*yi*ni zənn edir*lər. Hal*bu*ki iba*dət xid*mət mə*na*sı*na gə*lir. Yə*ni in*san*la*rın qul ki*mi Al*lah üçün et*di*yi hə*rə*kət*lə*ri, da*nı*şıqları, hal və dav*ra*nışları bir iba*dət*dir. Na*maz in*san üçün mü*hüm və fərz iba*dət ol*du*ğu ki*mi əsəb*lə*rə ha*kim ol*maq, gö*zəl da*nış*maq, in*san*la*ra xə*bər*dar*lıq edib onları pis işlərdən çə*kin*dir*mək, zən*nə qa*pıl*ma*maq və ya mü*ba*hi*sə et*mə*mək də bir iba*dət*dir. Bu sə*bəb*dən də Al*la*hın «iba*dət*də qə*tiy*yət*li ol» əm*ri həm fe*li iba*dət*lə*rə, həm də əx*la*qa aid*dir.

La*kin ayə*lər*də mü*səl*man*la*ra din*lə*rin*də qə*tiy*yət*li ol*maq əm*ri ve*ri*lər*kən diq*qət ye*ti*ril*mə*li olan baş*qa bir mə*qam da var. Bu da mü*səl*man*la*rın qə*tiy*yət*də im*ta*ha*na çə*ki*lə*cək*lə*ri*nə da*ir ve*ri*lən izah*lar*dır. Ayə*lərdə keç*miş*də ya*şa*yan mü*səl*man*la*rın və pey*ğəm*bər*lə*rin hə*ya*tın*dan hadisələr təq*dim edilər*kən on*la*rın ima*nı*nın və qə*tiy*yə*ti*nin im*ta*ha*na çə*kil*mə*lə*ri*nə aid nü*mu*nə*lər ve*rilir. Çün*ki bu nümunələr mü*səl*man*la*rın Al*la*ha olan bağ*lı*lıq və sə*da*qə*ti*ni is*bat edə*cək*lə*ri də*yər*li für*sət*lər*dir.

Al*lah mü*səl*man*la*rın din*lə*ri*nə olan bağ*lı*lı*ğı*nın im*ta*ha*na çə*kil*mə*si*nə nümunə olaraq ən çox in*kar*çı*la*rın söz*lü və ya əmə*li hü*cum fak*tı*nı ve*rir. Ya*xud da mü*səl*man*la*ra if*ti*ra atıl*dı*ğı, in*san*la*rın kütləvi şəkildə üz çe*vir*di*yi, xəs*tə*lik baş verdiyi, ac*lıq, su*suz*luq, yor*ğun*luq ol*du*ğu, çə*tin və təh*lü*kə*li hal*la qar*şı*la*şıl*dı*ğı, xü*su*sən də in*san hə*ya*tı*nı risk al*tına alan an*lar nü*mu*nə ki*mi ve*ri*lir. Be*lə hal*lar mü*səl*man*la*rın öz din*lə*ri*nə ria*yət et*mək* və onu təb*liğ et*mək*də əzmkar olacaqları hal*lar*dır.

Bun*dan əla*və, Al*la*hın bol*luq, sağ*lam*lıq, sa*kit*lik, zən*gin*lik və ya güc ver*di*yi hal*lar da var ki, bu hal*larda da in*sa*nın ruhdan düşməyəcəyi və di*n əx*la*qına əməl et*mək mə*sə*lə*sin*də qə*tiy*yə*t nümayiş etdirəcəyi çox də*yər*li hal*lar*dır. Yə*ni mü*səl*man*lar həm çə*tin*lik*lə, həm də asan*lıq*la im*ta*ha*na çə*ki*lir*lər. Heç bir hal mü*səl*man*la*rın dav*ra*nış*la*rın*da mən*fi də*yi*şik*lik*lə*rə yol aç*maz.
(məqalə harun yahya)