QİÇS - HİV virusu

[logman]

HİV - QİÇS


HİV/AİDS – epidemiyası geniş miqyas alaraq planetdə yayılmaqda davam edir. Dünya üzrə yalnız 2006-cı il ərzində 4,3 milyon şəxs İnsanın İmmunçatışmazlıq Virusuna yoluxmuşdur, onlardan 530 000–i uşaqlardır. UNAİDS-nin məlumatlarına əsasən hal – hazırda planetimizdə HİV – infeksiyası ilə yaşayan insanların sayı 40 milyonu ötmüşdür ki, onlardan da 2,3 milyonu uşaqlardır.

ÜST-ün ekspertlərinin rəyinə əsasən yer kürəsində yayılmağa başladığı 25 il ərzində AİDS-dən 25 milyon insan vəfat etmişdir. Yalnız 2006-cı il ərzində AİDS -dən dünyasını dəyişmiş insanların sayı 2,9 milyon olmuşdur ki, onlardan da 380 000 uşaqlardır.

Son illər ərzində Azərbaycanda HİV-ə yoluxmuş insanların sayının artması müşahidə olunur. 2006-cı ilin noyabrın 27-ə olan məlumata görə Azərbaycanda belə şəxslərin ümumi sayı 1007 nəfər təşkil edir. Onların 54 nəfəri əcnəbilər, 953 (805 kişi və 148 qadın) nəfəri isə Azərbaycan vətəndaşlarıdır.

AİDS - dən dünyasını dəyişmiş vətəndaşların ümumi sayı 111 nəfər, HİV-ə yoluxaraq artıq AİDS mərhələsinə keçənlərin sayı isə 200 nəfər təşkil edir.

HİV-ə yoluxma 203 nəfərdə (21,3%) heteroseksual, 7 nəfərdə (0,7%) homoseksual cinsi əlaqə nəticəsində baş vermişdir, 8 nəfər (0,8%) HİV-ə yoluxmuş analardan dünyaya gəlmiş uşaqlardır, 194 nəfərdə (20,4%) yoluxma yollarını müəyyən etmək mümkün olmamışdır. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, HİV-ə yoluxmuş şəxslərin xeyli hissəsini xarici ölkələrə, xüsusilə MDB ölkələri arasında HİV-ə yoluxma sayına görə liderlik edən Rusiya Federasiyasına qazanc dalınca üz tutan miqrantlar təşkil edir.

HİV-ə yoluxmuş Azərbaycan vətəndaşlarından 312 nəfəri (32,7%) – Bakı şəhərinin, 630 nəfəri (66,1%) isə digər rayonların sakinləridir.

Ölkəmizdə aşkar olunmuş HİV-ə yoluxmuş şəxslərin yaş kateqoriyaları aşağıdakı kimidir: 430 nəfər (45,1%) – 30-39 yaşında, 223 nəfər (23,4%) – 25-59 yaşında, 156 nəfər (16,4%) – 40-49 yaşında, 91 nəfər (9,6%) – 20-24 yaşında, 25 nəfər (2,6%) – 15-19 yaşındadır, 8 nəfər (0,8%) yoluxmuş şəxs isə – 14 yaşına qədər uşaqlardır. Beləliklə, Azərbaycan ərazisində HİV-ə yoluxmuş şəxslərin ümumi sayının 80,7%-ni 15-39 yaşlarında olan şəxslər təşkil edir.

HİV-ə yoluxmuş 512 şəxsdə (53,7%) C hepatiti, 63 şəxsdə isə (6,6%) vərəm aşkar edilmişdir.

[logman]

HIV Nedir Ve Nasıl Bulaşır?

HIV kelimesinin açılımı Human Immunodeficiency Virüs'tür (İnsanların Bağışıklık Sisteminin Çökmesine Neden Olan Virüs). Bu ifade, bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açabilen bir virüs anlamına gelmektedir. Bağışıklık sisteminiz normalde, sizi bakteri ve virüs gibi mikroplardan korur. HIV, vücut sıvıları yoluyla bulaşır. HIV virüsü taşıyan birisiyle aynı iğneyi paylaşırsanız HIV virüsü size de bulaşır. Ya da HIV virüsü taşıyan bir anne HIV'i bebeğine bulaştırabilir.HIV virüsü taşıyan bir kişiyle cinsel
temas yoluyla HIV virüsü size de bulaşır

HIV belirtileri nelerdir?
HIV belirtileri bazı yaygın
hastalıkların belirtilerine çok benzemektedir. Eger size HIV virüsü bulaşmış olabilecegini düşünüyorsanız ya da aşagıdaki belirtilerden her hangi biri
(veya bir kaçı bir arada) bir ay
veya daha uzun süre devam etmişse, doktorunuz ile
görüşünüz.

HIV ile baglantılı hastalıkların yaygın görülen belirtileri
aşagıda sıralanmıştır:

• Grip gibi belirtiler
• Agırı ve sürekli yorgunluk
• Ateş, üşüme ve gece
terlemesi
• Ani kilo kaybı.
• Boyundaki, koltuk altı veya
kasık bölgesindeki bezelerde
şişme.
• Agızda beyaz noktalar veya
garip lekeler.
• Ciltte lekeler veya yumrular
(kabarık ya da düz,
genellikle acısız ve mor gibi
bir renkte).
• Sürekli öksürme veya kuru
öksürük.
• ishal.
• iştah azalması.
Bazen HIV virüsü taşıyan bir kişide bu belirtilerin hiç biri
görülmeyebilir ancak bu kişiler virüsü taşır ve kan veya diger vücut sıvıları yolu ile virüsü
başkalarına bulaştırabilirler

[logman]

Dünyanın AIDS raporu 2006

1 Aralık Dünya AIDS günü dolayısıyla yayımlanan raporda, her gün 11 bin kişiye HIV bulaştığı, bunun da yılda 4,3 milyon kişinin AIDS hastalığına yakalandığı anlamına geldiği vurgulandı.


İlk kez 1981 yılında ortaya çıkan AIDS'in, bu yıl, 2,9 milyon kişinin ölümüne neden olduğunun belirtildiği raporda, hastalığın özellikle yüzde 70'lik oranla eski Sovyet Bloku ile yüzde 12'lik oranla Güney Asya ve Güneydoğu Asya'da yayıldığı kaydedildi.

Hastalığın Kuzey Afrika ve Orta Doğu'da bulaşma oranının yüzde 12, Sahraaltı Afrikası'ndaysa yüzde 7 oranında arttığı, dünyanın diğer bölgelerinde bu oranın nispeten sabit kaldığı vurgulandı.

UNAIDS, AIDS'in yayılmasına rağmen 2000–2001 yıllarından bu yana HIV taşıyan gençlerin sayısının başta Kenya, Fildişi Sahili, Malavi, Zimbabve ve Botsvana olmak üzere 11 ülkenin 8'inde azaldığını belirtti.

En çok kadınlar etkileniyor

HIV/AIDS konusunda bazı olumlu gelişmeler de var ama bu hastalığın yayılışına bakıldığında oldukça ufak bir gelişme. Örneğin Kenya'da hamile kadınlar arasında HIV/AIDS hastalığında düşüş gözleniyor. Ancak genel tabloda, AIDS'ten en fazla etkilenen kesim yine kadınlar. Orta ve Güney Afrika'da, tüm HIV/AIDS hastalarının yüzde 59'unu kadınlar oluşturuyor.

HIV taşıyanların oranının yüzde 63, AIDS'ten ölümlerin yüzde 72 olduğu Afrika'nın AIDS'ten en fazla etkilenen bölge olmaya devam ettiğine dikkat çekilen raporda, bu yıl, 2,8 milyon Afrikalının AIDS'e yakalandığı ve 2,1 milyonunun bu hastalıktan yaşamını yitirdiği, bunun da tedavilerde kaydedilen başarılara rağmen dünyada AIDS nedeniyle ölümlerin yüzde 72'sine denk geldiği belirtildi.

Saharaaltı Afrikası'nda Haziranda yaklaşık bir milyon kişinin tedavi gördüğü, bunun da Aralık 2003'e göre 10 kat fazla olduğu kaydedildi.

47 milyon kişinin yaşadığı Güney Afrika'da, 240 bini 15 yaşın altındaki yaklaşık 5,5 milyon kişinin HIV taşıdığı, ancak birçoğunun bu virüsü taşıdığından haberdar olmadığı, bu nedenle hastalığın bulaşma tehlikesinin arttığı vurgulandı.

Hastalığın, tüm dünyada en hızlı artış gösterdiği Doğu Avrupa da bir diğer büyük endişe konusu. Doğu Avrupa ülkelerinde hasta sayısı 2004 yılına göre yüzde 21 arttı.

Uzmanlar, bu artışın en büyük nedeninin damara enjekte edilerek kullanılan uyuşturucular olduğunu, enjektörlerin ortak kullanımının hastalığın yayılmasını arttırdığını belirtiyorlar. Açıklanan son veriler, HIV/AIDS hastalığının tedavisinde kullanılan ilaçlara daha yaygın ulaşım olanaklarının arttırılmasının olumlu etkilerini de ortaya koyuyor.

Ancak yetkililer, atılması gereken en önemli adımların hastalığa yakalanmayı önleyici çalışmalar olması gerektiğini belirtiyorlar. Özellikle hastalığa yakalanma riski en yüksek olan gençler arasında bilinçlendirme kampanyalarının düzenlenmesinin önemini vurgulayan uzmanlar, bu kuşaktaki gençlerin alacakları tavrın, AIDS salgınının gelecekte izleyeceği yönü de belirleyeceğini ifade ediyorlar.

UNAIDS'in raporuna göre AIDS salgınının boyutları rakamlarla şöyle:


1- 2006’da HIV taşıyanların sayısı:

Dünya Genelinde:37,2 milyonu 15-49 yaşındakiler, 2,3 milyonu yaşı 15’in altında olanlar olmak üzere 39,5 milyon. HIV taşıyan yetişkinlerin 17,7 milyonu kadın.

Bölgesel düzeyde:

Sahraaltı Afrikası: 24,7 milyon

Kuzey Afrika ve Orta Doğu: 460 bin

Latin Amerika: 1,7 milyon

Karayipler: 250 bin

Kuzey Amerika: 1,4 milyon

Orta ve Batı Avrupa: 740 bin

Doğu Avrupa ve Orta Asya: 1,7 milyon

Doğu Asya: 750 bin

Güney Asya ve Güneydoğu Asya: 7,8 milyon

Okyanusya: 81 bin

2- 2006’da AIDS’e yeni yakalananlar:

Dünya genelinde:

4,3 milyon. Bunların 3,8 milyonu yetişkin, 530 bini çocuk.

Bölgesel düzeyde:

Sahraaltı Afrikası: 2,8 milyon

Kuzey Afrika ve Orta Doğu: 68 bin

Latin Amerika: 140 bin

Karayipler: 27 bin

Kuzey Amerika: 43 bin

Batı ve Orta Avrupa: 22 bin

Doğu Avrupa ve Orta Asya: 270 bin

Doğu Asya: 100 bin

Güney Asya ve Güneydoğu Asya: 860 bin

Okyanusya: 7 bin 100

3- 2006’da AIDS’ten ölenler

Dünya Genelinde:

2,9 milyon. 2,6’sı yetişkin, 380 bini çocuk.

Bölgesel düzeyde:

Sahraaltı Afrikası: 2,1 milyon

Kuzey Afrika ve Ortadoğu: 36 bin

Latin Amerika: 65 bin

Karayipler: 19 bin

Kuzey Amerika: 18 bin

Batı ve Orta Avrupa: 12 bin

Doğu Avrupa ve Orta Asya: 84 bin

Doğu Asya: 43 bin

Güney Asya ve Güneydoğu Asya: 590 bin

Okyanusya: 4 bin