Sözünə Etimad Göstərilməyəcək İnsanlar…



Hə*qi*qə*ti ta*pa bil*mək üçün in*sa*nın öz ağı*lı, bi*li*yi və ya təc*rü*bə*si ki*fa*yət et*mə*di*yi hal*lar*da, baş*qa bir in*sa*nın öyü*dü ilə hə*rə*kət et*mə*si Quran*da töv*si*yə edi*lən əx*laq* formasıdır. İn*san*lar çox vaxt səhv edə*cək*lə*ri*ni dü*şün*dük*lə*ri mə*sə*lə*lər*də doğ*ru*nu bil*mək və yan*lış etməmək üçün qar*şı*la*rın*da*kı in*san*lar*la məs*lə*hət*lə*şir*lər. Yə*ni, öyüd al*maq*da məq*səd hə*qi*qə*ti ta*pa bil*mək*dir.

La*kin hər bir in*san hər bir ha*di*sə*də doğ*ru ola*nı se*çə bi*lə*cək ağı*la və şüu*ra ma*lik de*yil. Ən azı doğ*ru*nu gör*sə də, öz mən*fə*ət*lə*ri*nə eti*na*sız ya*na*şıb bu hə*qi*qə*ti qar*şı tə*rə*fə izah et*mək əx*la*qı*na sa*hib de*yil. Bu*na gö*rə də yol gös*tər*mə*si üçün məs*lə*hət*ləş*mə apa*ra*cağı in*san*lar*da da mü*əy*yən xü*su*siy*yət*lər ol*ma*lı*dır. Bu xü*su*siy*yət*lə*rin ən əsa*sı in*sa*nın Al*la*ha iman gə*tir*mə*si*dir. Çün*ki bir in*sa*nın hə*qi*qə*ti dərhal müəyyənləşdirməsi və hətta öz mənfəətlərinə zidd olsa belə qar*şı tə*rə*fə izah et*mə*si vic*danlılıq tələb edir. Bir in*sa*nın ma*neəsiz olaraq öz vic*da*nından istifadə et*mə*si*ni tə*min edən ye*ga*nə qüv*və Al*lah qor*xu*su və Al*lah sev*gi*si*dir.

Əx*la*qın*da nöqsan olan, yə*ni vic*da*nı ilə hə*rə*kət et*mə*yən bir in*san nə özü hə*qi*qə*ti gö*rmək iqtidarında olar, nə də qar*şı*sın*da*kı in*sa*nı doğ*ru*ya yö*nəl*də bil*mək ba*ca*rı*ğı*na sa*hib olar. Bu*na gö*rə də in*san*lar məsləhət üçün müraciət edib, fikirlərinə etimad göstərdikləri şəxsləri yaxşı seçməlidirlər. Bu sə*bəb*dən Al*lah Quran*da bu mə*sə*lə*də in*san*la*ra yol gös*tə*rə*cək bir çox in*cə*lik*lə*ri bil*di*rir. Ayə*də fik*ri*nə eti*mad göstərilməyən in*san*la*rın əx*la*qi xü*su*siy*yət*lə*ri bil*di*ri*lib və hə*min in*san*la*rın gös*tər*di*yi yo*la ta*be ol*maq qa*da*ğan edi*lib. Ayə*lər*də be*lə buy*ru*lur:

«İta*ət et*mə hər and içə*nə, al*ça*ğa; Qey*bət edə*nə, söz gəz*di*rə*nə; Xey*rə ma*ne ola*na, həd*di aşa*na, gü*na*ha ba*ta*na; Daş ürək*li*yə, əs*li-nə*sə*bi bi*lin*mə*yən ha*ram*za*da*ya – O, mal-döv*lət, oğul-uşaq sa*hi*bi ol*sa be*lə! Ayə*lə*ri*miz ona oxun*du*ğu za*man o: «Bun*lar qə*dim*lə*rin əf*sa*nə*lə*ri*dir!» – de*di» («Qə*ləm» su*rə*si, 10-15).

Baş*qa bir ayə*də də sö*zü din*lə*nil*məyən in*san*la*rın xü*su*siy*yət*lə*rin*dən iki*si*nə diq*qət çəkilmişdir:

«Elə isə Rəb*bi*nin hök*mü*nə səbir et və on*lar*dan gü*nah*kar və nan*kor ola*na bo*yun əy*mə!» («İn*san» su*rə*si, 24).
(məqalə harun yahya)