İnsaAllah Demək Vacibdir



Al*lah in*san*la*rı za*man və mə*ka*na bağ*lı şə*kil*də ya*rat*mış*dır. La*kin za*ma*nı və mə*ka*nı yaradan Al*lah isə on*la*rın föv*qün*də*dir və on*lar*dan ası*lı de*yil, həm*çi*nin on*la*rın hər iki*si*ni dörd bir tə*rəf*dən əha*tə edir. İn*san öz ya*ra*dı*lı*şı ba*xı*mın*dan za*ma*n və mə*ka*n daxilin*də ya*şa*maq məc*bu*riy*yə*tin*də*dir. O, heç bir za*man və heç bir for*ma*da bu və*ziy*yə*ti*ni də*yiş*di*rə bil*məz. La*kin Al*lah za*ma*nı və mə*ka*nı həm da*xil*dən, həm də xa*ric*dən gö*rür və Öz nə*za*rə*ti al*tın*da sax*la*yır.

Bu*nu be*lə izah et*mək olar: Al*lah in*sa*nın ya*şa*dı*ğı hə*ya*tın əv*və*li*ni, axı*rı*nı, or*ta*sı*nı və so*nu*nu ey*ni an*da gö*rür və bi*lir. Al*lah üçün kai*na*tın ilk baş*lan*ğıc anı ilə qi*ya*mət saa*tı ara*sın*da heç bir za*man fər*qi yox*dur. İn*san üçün isə bu ara*da çox uzun bir za*man fər*qi var. La*kin bi*zim otuz san*ti*metr*lik bir cəd*və*lə bax*dı*ğı*mız za*man onun əv*və*li ilə so*nu*nu gör*dü*yü*müz ki*mi, Al*lah da kai*na*tın əv*və*li*ni və so*nu*nu ey*ni an*da bil*mək və gör*mək gü*cü*nə ma*lik*dir.

Bu sə*bəb*dən in*san*la*rın keç*mi*şi, in*di*ki zamanı və gə*lə*cə*yi Al*lah dər*ga*hın*da əv*vəl*cə*dən mü*əy*yən*ləş*di*ril*miş bir ya*zı*dır. Al*lah bi*zə bu*nu Quran*da alın ya*zı*sı ki*mi bil*dir*miş*dir. İn*san heç bir hal*da hə*min alın ya*zı*sın*dan kə*na*ra çı*xa bil*məz. Qı*sa*sı, in*sa*nın gə*lə*cə*yi yal*nız Al*la*hın mü*əy*yən et*di*yi şə*kil*də olur. Bu*na gö*rə də Al*lah in*san*la*ra qeyb haq*qın*da bir təx*min və ya id*dia irə*li sü*rər*kən qə*ti da*nış*ma*ma*ğı əmr et*miş*dir. Çün*ki in*san nə*yi id*dia edir*sə-et*sin, nəticədə ye*nə də Al*la*hın di*lə*di*yin*dən kə*nar heç bir şey baş ver*mə*yə*cəkdir. Bu sə*bəb*dən mü*səl*man*lar qeyb*lə bağ*lı yal*nız Al*la*hın di*lə*dik*lə*ri*nin baş ve*rə*cə*yi*nə iman gə*tir*dik*lə*ri üçün hət*ta bir də*qi*qə* son*ra nə ola*ca*ğı*na da*ir əs*la qəti şəkildə da*nış*maz və öz söz*lə*ri*ni müt*ləq Al*la*hın istəməsi mə*na*sı*na gə*lən «İn*şAl*lah» de*yə*rək bi*ti*rir*lər:

«Heç bir şey ba*rə*sin*də: «Mən onu sa*bah edə*cə*yəm!» – de*mə! An*caq: «İn*şAl*lah (əgər Al*lah is*tə*sə) de*yə*cə*yəm!» – de…» («Kəhf» su*rə*si, 23-24).
(məqalə harun yahya)