Ölüm Bir Son Deyil, Başlanğıcdır

Axirət inancı daşımayan və ya inancları zəif olan insanların ölüm və ölümdən sonrakı həyata baxışları son dərəcə çarpıqdır. Bundan ötəri izah etdiyimiz kimi ölümü xeyirli bir hadisə olaraq deyil, bir müsibət olaraq qiymətləndirərlər. Ölən adamı daha əsla görməyəcəklərini və onun torpaq olaraq yox olduğunu düşünərlər.

Halbuki ölüm yoxoluş deyil; əksinə insanların əsl yurdları olan axirət həyatına keçişləri üçün bir vəsilədir. İnsanların, dünyada işlədikləri yaxşılıqların və pisliklərin qarşılığını görəcəkləri hesab gününə yaxınlaşdıqları bir hadisədir. Və istisnasız hər insan ölüm anı ilə qarşılaşacaq; əbədi yurd olan axirətə keçəcəkdir. Bu, kimi insan üçün çox gənc yaşlarda ola biləcəyi kimisi üçün də irəli yaşlarda ola bilər. Amma son olaraq heçbir insan dünyada əbədi qalmayacaq; insan yaşadığı hər gün ölüm anına bir az daha yaxınlaşmaqdadır. Bu üzdən ölümdən qaçmağa çalışmaq, ölümü düşünməmək, ölümü bir müsibət olaraq qiymətləndirmək son dərəcə ağılsızca bir davranışdır.

Bəzi kəslər isə axirət inancları olduğunu söyləmələrinə baxmayaraq yenə də ölən adamın arxasından ağlamanı və hüzünlənməyi təbii qarşılayırlar. Halbuki Allahın ədaləti sonsuzdur. Ölən adam Rəbbimizə hesabını verəcək və dünyada etdiyi hər şeyin qarşılığını misliylə alacaq. Bu üzdən Allaha və axirət gününə inanan, dünya həyatında Rəbbimizin istədiyi kimi bir həyat yaşayan hər insan üçün ölüm, sonsuz gözəllikdəki bir həyatın qapısıdır. İman edənlər üçün ölüm əbədi qurtuluşun başlanğıcıdır. Ancaq dünyada böyüklənmiş, axirəti inkar etmiş, Allaha hesab verəcəyini göz ardı etmiş cahiliyyə insanları üşün ölüm, sonsuz bir əzabın qapısıdır. Bu üzdən söz mövzusu insanların, ölümü bir xeyir olaraq qiymətləndirmələri mümkün deyil.

Bu, tamamilə zidd anlayış fərqliliyi səbəbiylə, bir möminin ölümü ilə qarşılaşılan digər möminlərin reaksiyaları da cahiliyyə əxlaqından və hərəkətlərindən qəti olaraq ayrılmaqdadır. Çünki cahiliyyə inancına görə ola biləcək ən pis hadisə olaraq qiymətləndirilən ölüm, möminlər üçün yenə bir xeyir vəsiləsi olaraq görülər. Möminlər ölümü, Uca Allahın aşağıdakı ayəsi istiqamətində qiymətləndirər:

And olsun, əgər Allah yolunda öldürər ya da öldürülərsəniz, Allahdan olan bir bağışlanma və rəhmət, onların bütün yığmaqda olduqlarından daha xeyirlidir. (Al-İmran Surəsi, 157)

Bu ayədə görüldüyü kimi, möminlərin həyatları kimi ölümləri də xeyirlidir. Özəlliklə Allah yolunda bir iş üstündəykən ölən möminlər üçün Allah qatında özəl bir dərəcə vardır. Bu səbəblə şəhidlik mövqeyi əslində bir möminin şərəfidir və axirətdəki əcrini artıracaq xeyirli bir hadisədir. Axirət həyatını hədəf əldə edən və Allahın razılığını qazanmaq məqsədiylə yaşayan bir möminin yenə Allah yolunda şəhid olması son dərəcə qürur vericidir. Quranda xəbər verilmiş olan bu müjdəni bilən möminlər, bir başqa mömin Allah rizasını qazanmaq üçün çalışarkən ölərsə əsla hüzünə əsla qapılmazlar. Tam tərsinə bu möminin ölümündəki xeyirləri və gözəllikləri görərək sevinc və xöşbəxtlik eşidərlər. Heç şübhə yox ki gözəlliklərin ən üstünü Allahın razılığını və cənnətini qazanmaqdır. Uzun və xeyirli ömür sürən, bütün ibadətlərini yerinə yetirən məsələn, yalan söyləməkdən qaçan, yaxşılıq etməkdən xoşlanan, ədalətli davranan, zəkatını verən, orucunu tutan, 5 vaxt namazına ciddilik göstərən, Allahın sərhədlərinə uyğun gələn bir möminin Allah Qatında üstün bir dəyəri olduğu ümid edilər.

Buna qarşılıq inkarcı birliklərin hamısının içinə düşdüyü bir yanılma vardır ki o da özlərinə verilən həyat zamanı nə qədər uzun olsa, bunun o qədər xeyirlərinə olduğunu zənn etmələridir.

Aşağıdakı ayədə Allah bu mövzudakı həqiqəti çox qəti bir biçimdə açıqlamaqdadır:

O küfrə düşənlər, özlərinə tanışımız vaxtı əsla özləri üçün xeyirli sanmasınlar, Biz onlara, ancaq günahları daha da artsın, deyə vaxt verməkdəyik. Onlar üçün aşağılayıcı bir əzab vardır.

(Al-İmran Surəsi, 178)

Bütün idealarını və həyatlarını dünya həyatının keçici faydasını əldə etmə məqsədi üzərinə quran cahiliyyə insanları ömürləri nə qədər uzun olsa o qədər çox dünyəvi nemətlərdən faydalana biləcəklərini düşünürlər. Beləcə Allahı və axirət gününü tamamilə unudaraq yaşayan bu insanlar, boşa istifadə etdikləri zamanın axirət həyatları üçün nə dərəcə böyük önəm daşıdığının şüuruna çatmazlar. Halbuki yuxarıdakı ayədə də bildirildiyi kimi özləri üçün xeyir zənn etdikləri bu vaxt tamamilə əleyhlərinə işləməkdədir.

Bu örnək üzərində düşünən insan, xeyir və şər mövzusunu necə qiymətləndirmək lazım olduğunu, Allahın “xeyir zənn etdiyiniz şər, şər zənn etdiyiniz xeyir” (Bəqərə Surəsi, 216) ola bilər hökmünü çox daha dərininə qavraya bilər.
(harun yahya HƏr şeydƏ xeyir görmƏk)