İtirilənlərə Görə Məyus Olmamaq Və Əldə Edilənlərə Görə Öyünməmək



Mü*səl*man*la*rın Al*la*ha və Onun di*ni*nə olan bağ*lı*lıq*la*rı heç bir şərtə söykənmədən tam bir sə*mi*miy*yə*tə bağ*lı*dır. Bu sə*bəb*dən də mü*səl*ma*nın din əx*la*qı*na uy*ğun ya*şa*maq*da*kı şöv*qü, əh*val-ru*hiy*yə*si, gü*cü, qə*tiy*yə*ti şə*rai*tin də*yiş*mə*sin*dən ası*lı de*yil*dir. Bu, çox mü*hüm Quran əx*la*qı*dır. Bu möv*zu*nu izah edər*kən Quran*da mü*səl*ma*nın iki əsas xü*su*siy*yə*tin*ə diqqət yetirilməlidir. Bi*rin*ci*si, mü*səl*ma*n üzləşdiyi istənilən çə*tin şə*ra*it*də sarsılmamalı və prob*lem*lə*rə gö*rə əh*val-ru*hiy*yə*si*ni pozmamalıdır. İkin*ci*si isə mü*səl*ma*nın sa*hib ol*du*ğu im*kan*la*ra gö*rə lov*ğa*lı*ğa və tə*kəb*bü*rə qa*pıl*ma*ma*sı* ilə bağlıdır. Al*lah mü*səl*man*la*rın bu xü*su*siy*yə*ti*ni bir ayə*də be*lə bil*di*rir:

“Bu si*zin əli*niz*dən çı*xa*na kə*dər*lən*mə*mə*yi*niz və si*zə ve*ri*lə*nə də se*vi*nib qür*rə*lən*mə*mə*yi*niz üçün*dür. Al*lah özü*nü bə*yə*nən, (özü ilə) fəxr edən heç bir kə*si sev*məz!” (Hə*did su*rə*si, 23).

İn*san öz hə*ya*tın*da nə*lər*lə qar*şı*la*şa*ca*ğı*nı əs*la bil*məz. İn*san bə*zən ən gənc ya*şın*da heç göz*lə*mə*di*yi xəs*tə*li*yə tu*tu*la bi*lər və ya bir qə*za nəticəsində ömrünü yataq xəstəsi kimi başa vura bilər. Bü*tün mül*kü*nü iti*rə və ya qarşılaşdığı ha*di*sə*lər heç eh*ti*mal et*mə*di*yi şə*kil*də baş ve*rə bi*lər. Be*lə bir və*ziy*yət*də Al*la*ha ima*nı zə*if olan in*san*lar ümid*siz*li*yə qa*pı*lır və düş*dük*lə*ri bu vəziyyətlərə görə üs*yan edir*lər. Al*la*hın on*la*ra ver*di*yi bü*tün ne*mət*lə*ri bir an*da unu*dur və Al*la*ha olan sev*gi və eti*bar*la*rı*nı bir an*da iti*rir*lər.

Əsl mü*səl*man*la*rın fər*qi məhz bu yer*də or*ta*ya çı*xır. Çün*ki mü*səl*man*lar Al*la*ha qeyd-şərt*siz iman gə*ti*rir*lər. On*la*rın Al*la*ha olan sev*gi və eti*bar*la*rı baş*la*rı*na gə*lən ha*di*sə*lə*rə gö*rə də*yiş*mir. Al*la*hın hər şey*də gö*zəl*lik və xe*yir ya*rat*dı*ğı*nı bi*lir və baş*la*rı*na gə*lən, göz*lə*nil*məz ha*di*sə*lər qar*şı*sın*da yal*nız səbr edə*rək tə*vək*kül edir*lər. On*la*rın Al*la*hın ağ*lı*na, mər*hə*mə*ti*nə, əda*lə*ti*nə eti*bar*la*rı tam və qə*ti*dir. Bu sə*bəb*dən də nəyi itirmələrindən asılı olmayaraq, bu*nu bir it*ki say*mır və bu*na gö*rə mə*yus ol*murlar.

Bun*dan əla*və, Quran*da hə*qi*qi mü*səl*man*la*rın ol*duq*ca dinamik və bəzən də çə*tin*lik*lər*lə do*lu hə*yat ke*çir*dik*lə*ri bil*di*ri*lir. Haqqı təbliğ və müdafiə edən hər mü*səl*man, tə*bii ki, haq*qın or*ta*ya çıx*ma*sın*dan na*ra*hat olan in*san*la*rın ən*gəl və təz*yiq*lə*ri ilə qar*şı*la*şa*caq. Mü*səl*man*la*rın in*san*la*rı də*vət et*di*yi gö*zəl əx*la*qı öz mən*fə*ət*lə*ri*nə uy*ğun gör*mə*yən və din əx*la*qı*nın yaşanmasını is*tə*mə*yən in*san*lar, əl*bət*tə ki, ola*caq*dır. Məhz bu in*san*lar bə*zən söz*lə, bə*zən də əmə*li su*rət*də mü*səl*man*la*rın di*ni əx*la*qa əməl et*mə*lə*ri*nə və in*san*la*rı Quran əx*la*qı*na də*vət et*mə*lə*ri*nə ma*ne* olacaqlar. Bu ma*neə*lər əs*na*sın*da mü*səl*man*lar bə*zən mad*di it*kiyə uğraya bi*lər, bə*zən hə*yat*la*rı təh*lü*kə ilə üzləşə bi*lər və ya ya*şa*dıq*la*rı yer*lə*ri tərk et*mək məc*bu*riy*yə*tin*də qa*la bi*lər*lər. La*kin it*ki ki*mi gö*rü*nən bü*tün bu ha*di*sə*lər mü*səl*man*la*ra axi*rət*də bö*yük mülk, gö*zəl*lik, əzə*mət və təm*tə*raq ki*mi ge*ri qa*yı*da*caq. Bu*na gö*rə də mü*səl*man*lar baş*la*rı*na gə*lən hər bir ha*di*sə*ni se*vinc və şövq*lə qar*şı*la*yır*lar.

İn*san*la*rın hə*ya*tın*da göz*lə*nil*məz it*ki*lər ola bi*lə*cə*yi ki*mi, göz*lə*nil*məz bö*yük qa*zanc*lar da ola bi*lər. Al*lah di*lə*di*yi in*sa*na Öz mül*kü*nün qa*pı*la*rı*nı tam şə*kil*də aça bi*lər, ona uğur, ha*ki*miy*yət, və*zi*fə, qa*bi*liy*yət ve*rə bi*lər. Be*lə bir və*ziy*yət*də Al*lah mü*səl*man*la*rın se*vi*nə*rək lov*ğa*lıq et*mə*mə*lə*ri*nin va*cib*li*yi*ni bil*dir*miş*dir. Çün*ki in*san mal-mülk*də, və*zi*fə*də və ya hər han*sı bir qa*zanc*da yal*nız əma*nət sa*hi*bi*dir. Be*lə ki, in*sa*na ve*ri*lən hər şe*yin əsas və ye*ga*nə sa*hi*bi Al*lah*dır. Bu*na gö*rə də in*san özü*nə aid olan hər han*sı bir xü*su*siy*yə*tə gö*rə de*yil, Al*la*hın lüt*fü*nə və di*lə*mə*si*nə gö*rə ra*hat*lıq və qa*zan*ca ma*lik*dir. Be*lə ki, bu*nu bi*lən mü*səl*man*lar çox bö*yük ne*mət*lə*rə və var-döv*lə*tə malik olmalarına baxmayaraq, aciz ol*duq*la*rı*nı əs*la unut*maz, tə*kəb*bürlük gös*tər*məzlər. Sa*də*cə Al*la*ha şükür edər və on*la*ra ve*ri*lən ne*mət*lə*rin haq*qı*nı ver*mə*yə ça*lı*şar*lar.
(məqalə harun yahya)