XOSROV VƏ ŞİRİN DASTANININ BAŞLANMASI
Köhnə dastanların qoca ustadı
Öz heKayətinə belə başladı:
Zaval gələn zaman Kəsra bəxtinə.
Hürmüz sahib oldu şahlıq təxtinə.
O, tez məşhur oldu ədalətiylə,
Dolaşırdı adı hey dildən-dilə.
Öz ata yolunu tuturdu mətin,
Əl üstə - səxavət, ayaq üstə - din.
Nəsli ta itməsin qoca dünyadan,
Bir övlad istədi böyüK xudadan.
Xeyli nəzir verdi, bir xeyli qurban,
Nəhayət lütf etdi allah bir oğlan.
Övlad nə övladdı, – dəniz incisi.
Nurlu çıraqların ən birincisi.
Xoşbəxt doğulmuşdu, gözəldi bəxti,
Yaraşırdı ona tacı və təxti.
Atası görəndə istedadını,
Xosrov Pərviz qoydu onun adını.
Kimi görsə sarılırdı boynuna,
Bu səbəbdən Pərviz dedilər ona.
Səhərdən gözəldi onun gülüşü,
Günəşdən qəşəngdi hər görünüşü.
Dayəsi müşKtəK ipəKdə saxlar,
IncitəK olmuşdu yeri pambıqlar.
Dodağında südə həvəs duyaraq,
Bəslədilər şəKər və südlə ancaq.
Şah yanına hər gün gətirərdilər,
GültəK əldən-ələ, ötürərdilər.
Beşiyi tərK edib yeriyən zaman
Ona öz canında yer verdi cahan.
Elə Ki, beş yaşa çatdı, nə görsə
Ibrət götürərdi, baxıb hər Kəsə.
Bəxti artırdıqca hər il yaşını
BiliKlə doldurdu o gənc başını.
Ayaq qoyan zaman yeddinci ilə
Güllərə müşK saçdı gözəlliyilə.
Elə məşhur oldu gözəlliKdə o,
Misirli Yusifdi sanKi bu Xosrov.
Günləri boş, beKar Keçməsin deyə,
Ş ah tapşırdı onu bir mürəbbiyə.
Bu söhbətdən Keçdi bir neçə zaman,
Xosrov hər hünərdə oldu qəhrəman.
Sözünün şöhrəti düşdü cahana.
Dəniz Kimi səpdi dürrü hər yana.
Su Kimi söz deyən hər aqil, huşyar
Ona ehtiyatla yanaşırdılar.
Hər an tüKü tüKdən seçirdi gözü,
TüK Kimi zərifdi onun hər sözü.
Doqquzda tərK etdi oyun yolunu,
Ş ir üstə sınadı güclü qolunu.
On yaşa girəndə bu nadir cavan
Otuz yaşlıları qoyurdu heyran.
Ş irlər pəncəsinə pəncə verərdi,
Qılıncla sütunu yerə sərərdi.
Oxuyla, o, tüKdən düyün açardı,
Nizəylə zirehdən halqa alardı.
Ox atsa hədəfə sərrast dəyərdi,
Zöhrə haləsini silKələyərdi.
On Kamanı birdən dartan bir insan
Acizdi Xosrovun bir Kamanından.
Kəməndlə on düşmən birdən tutardı,
Doqquz qarış boyda oxları vardı.
Ağ div olsa belə, onun oxundan
Söyüd yarpağıtəK əsərdi, inan
Ş imşəK nizəsini çalsa daşlara,
Daşın ürəyində açardı yara.
O gündən Ki, yaşı on dördü aşdı,
Biliyinin quşu qol-qanad açdı.
Könlündə hər şeyə maraq oyandı,
Dünyada yaxşını, yamanı qandı.
Büzürgümid adlı bir alim vardı,
Ağlı, istedadı güntəK parlardı.
Yeri qarış-qarış dolaşmışdı o,
FiKriylə göylərə ucalmışdı o.
Göyün xəznələri açıqdı ona,
"Sirlər evi" desəm, haqdır, qoynuna.
Şahzadə xəlvətdə ona yanaşdı,
Hindi qılınc Kimi dilini açdı.
BiliK dəryasına əl uzadaraq,
Cavahir istədi və aldı qoçaq.
Onun təlimindən Könlü nurlandı,
Ondan bir çox hiKmət öyrənib qandı.
Zühəl pərgarından yer mərKəzinə
Nə varsa öyrəndi, doymadı yenə.
Az müddətdə dərya biliK qazandı,
Hər fənni düşündü, hər elmi qandı.
Qafil ürəyinə biliK yol açdı,
Ş ahlıq rütbəsinə gəlib yanaşdı.
Hərlənən pərgahın gizli işləri
Xosrova aşiKar olandan bəri
Ş ahına xidmətdi işi hər zaman,
Heç əskİk olmazdı şah qulluğundan.
Şah sevərdi onu cahandan artıq,
Cahan nə, öz şirin canından artıq.
Çox ömr etsin deyə əziz övladı,
Zalımın qolunu tutub bağladı.
Dedi: "Carçı, çağır! Eşitsin aləm,
Hər Kim zülm eləsə görəcəK sitəm.
Əgər bir at gedib girsə tarlaya,
Biri bağdan meyvə, gül oğurlaya,
Birisi naməhrəm qadına baxsa,
Bir gözəl evinə yadı buraxsa,
Ən ağır cəzama olacaq düçar!"
Ş ah and içdi, dedi, sınmaz bu ilqar.
Ədalətdə onun qüsuru yoxdu,
Gözlər Kədərsizdi, Könüllər toxdu.
Oldu ədalətlə yer üzü abad,
Insanlar oldular zülmdən azad.
Yer imleri