canim Azerbaycanim.
Özünü bu torpağın övladı sayan hər bir insan üçün əhəmiyyətli olduğunu düşündüyüm bir mövzuya toxunmaq istəyirəm.
Bir çox adamın "Azəri" deyə təyin etdikləri, lakin Anadolu Türkləri ilə boy və ləhçə baxımından birə-bir eyni olan Azərbaycan Türkləri, xüsusilə Türkmənçay müqavilüsinden sonra "Bütöv Azərbaycanın bölünməsindən sonra, rus və fars rəhbərlikləri altında Azərbaycan Türkləri asimilasyona məruz qalmışdılar. Bu asimilasyon siyasətlərinin ən böyük zəfəri də ədəbiyyata soxduqları "Azəri" sözü olmuşdur.
1920-ci ildə rus ordusu Kirov komandirliyində Bakını işğal etmədən əvvəl Azəri adında bir millət yox idi. "Azəri" sözü "Atəşə tapınan" mənasını verməklə birlikdə, pəhləvilər dövründə konstitusiyada "fars mənşəli moğol qaçqınları" şəklində iştirak etmişdir. Bu səbəblə İrandakı soydaşlarımız əsla Azəri sözünü istifadə etmədilər, özlərinə öz, yəni Türk və ya Azəri Türkü adlarnı deyirlər. Rusların meydana gətirmək istədiyi "rusun beyninə, farsın ürəyinə və Türkün dilinə sahib" insan olan Azəri, nə kədərlidir ki indiki vaxtda "milliyyətçi cəbhə"də Azəri deyirlər. Azərbaycanda bu söz mənimsəndiyi üçün məcbur olaraq istifadə edirik, ancaq İrandakı Azərbaycan Türkləri üçün bu ifadəni istifadə etmək onlara təhqirdir. Daha doğrusu ağir işğallara məruz qaldığımız üçün Rus şimala Azərbaycanlı dedi halbuki rus gəlməmsindən qabaq babalarımız özlərnə öz adlarnı Türk deyirdilər. Cənubu da farslar “Azəri” eledilər amma cənubdaki soydaşlarımız ayıq oldu bunu qəbul etmədi amma biz qəbul etdik. Bilirsiz niyə farslar Azəri sözü kəşf etdilər? Ona görə ki Şimal özünə Azəri desin halbuki Azəri adinda Türk boyu yoxdu. Cənub ise Azərbaycan Türkü . Bununlada Azərbaycani Cənubdan psixoloji cəhətdən də ayırırlar. Həmdəki bir neçə əsrdən sonra Azərbaycanılara “soysuz” deyəcəklər, və yaxud “fars soylu”, çünki özümüzə “Azəri Türkü” deyəndə, deyəcəklər bu adda Türk boyu yoxdu tarixdə, amma fars boyu var. Deyəcəklər ki, Azəri fars soylu millətdir, iranda yaşayır, sayları 100.000 olar dinləri də atəşpərəstlikdir. Sonra deyəcəklər “siz Türk deyilsiz, Azərisiz, farssoylusuz”. Cənubdakılar isə Türkdülər, bizim torpaqlara gəliblər sizinlə əlaqəsi yoxdur. Birdə qeyd edim ki, unutmayın:
Azərbaycan məkan,yer adıdır. Millət kimi biz Türkük. Bunu da həmişə hər yerdə deyin ki, gələcək nəsillərimizə “Türk” kimi şərəfli və ləyaqətli adı əmanət qoya bilək.
Şairin beyti fikirimizi daha aydın edir.
Şimallı, cənublu Azərbaycanım,
Sən türkün torpağı, bitməz həsrətim.
Nə qədər çıxmayıb bədəndən canım,
Bir ovuc torpağın olsun qismətim.
[
canim Azerbaycanim.
gulumse bir az gulsun gozlerin,gulumse bir az getsin kederin.
Yollar uzak, mevsim soğuk, hava kar...Yüzyüze gelmeden ölmek de mi var..?
Yer imleri